কমতাপুৰ ধ্বংস কাব্য আৰু বিৰহিণী বিলাপ কাব্য/বিৰহিণী বিলাপ কাব্য/প্ৰথম সৰ্গ
বিৰহিণী বিলাপ কাব্য।
⸻⸻
প্ৰথম সৰ্গ।
⸺০০০⸺
সখী
“মম মৰণমেব বৰমতিবিতথ কে'তনা।
কিমিহমিষহামি বিৰহানলমচেতনা॥
মামহহ বিধুৰয়তি মধুৰ মধু যামিনী।
কাপি হৰিমনুভবতি কৃত সুকৃত কামিনী॥
অহহ কলয়ামি বলয়ামি বলয়াদি মণিভূষণং।
হৰি বিৰহদহন বহনেন বহু দূষণ॥
কুসুমসুকুমাৰতনুমতনু শৰ লীলয়া।
স্ৰগপি হৃদি হন্তি মামতি বিষমশীলয়া॥"
⸻⸺জয়দেৱ।
নহ’ল যে মোৰ সংসাৰত সুখ॥
লগত নাট যে কোনো!
পালেহি বাৰিষা স্বামী গুছি গ’ল
তাকে দিনে ৰাতি গুণো॥
অথিৰ অবিৰ পৰাণ হৃদয়!
কঁপিছে হৃদয় মোৰ!
থমকি থমকি নাচিছে বিজুলী
ল’ৰিছে পৰণ-জোঁৰ॥
দহিছে অন্তৰ আজি!
জলা অগণিত আহুতি ঢালিছে
বনৰ দুৰন্ত পখী!
নপৰে দুখৰ ওৰ, ভৰা বাৰিষাৰ
এনুৱা কালত স্বামী শূণ্য ঘৰ মোৰ।
বৰষে বাৰিষা পানী;
স্বামী বিদেশত, বিৰহৰ জুয়ে
দহিছে হৃদয় খনি!
ম’ৰাই ধৰিছে ছালী;
ভেকুলীয়ে মাতে, মাতে দাউকীয়ে,
তিতিছে শুকান বালী।
জ্বলিছে বুকুত জুই;
পোঁৰে হিয়া খনি নাপাওঁ তৰণী
মাটীয়ে বালীয়ে শুই!
অভাগিণী মোৰ সুখ নহ’ল!
স্বামীকে ভাবোতে জীৱন গ’ল;
বিৰহৰ জুয়ে পুৰিলে বুকু।
নুশুনিলে ৰাধা, বুলিলো কান্দি॥
অভাগীৰ আশা মনতে ৰ'ল!
নলওঁ যে আৰু নাৰী জনম॥
পৰিছোঁ পাৱত, কোৱাঁছোন মােক
কলৈনো যে গল’ স্বোৱামী ধন?
বিৰহৰ জুয়ে দহে ঘনে হিয়া
পুৰিহে ই দেহা শুকান বন॥
পালেগৈ ক’ত কেনে সুন্দৰী?
কোন সেই নাৰী নাৰীৰ কলঙ্ক,
অভাগীৰ ধন ৰাখিলে ধৰি?
নতুন প্ৰেমৰ ভুঞ্জিছে সুখ।
কিন্তু যে অভাগী কান্দিছোঁ বাগৰি
নেদেখি স্বামীৰ সুন্দৰ মুখ॥
নিয়াঁ শোলোকাই হাতৰ খাৰু;
মণি বিৰি মোৰ নিয়াঁ শোলোকাই
অলঙ্কাৰ সখি! নিপিন্ধোঁ আৰু॥
কিনো কাম আছে লাহত মোৰ?
কপালৰ ফোঁট দিয়াঁ মছি সখি!
জন্মিছে মনত কেলেশ ঘোৰ॥
নইৰ সোতত দিয়াঁ উটাই।
নালাগে নিপিন্ধো আৰু সাজ-পাৰ
লাহ-বিলাহত সকাম নাই॥
দিন গ’ল, সন্ধ্যা হ’ল,
লাহে লাহে পখী গ’ল,
ক’লিম’লী নিশা আহে মাৰি ক’লা ধুন!
ক’তা?—তেওঁ নাহিল দেখোন?
কিৰূপে সহিম ঐ?
হৃদয়ৰ জ্বল জুই বিৰহ-যাতনা?
নাহিল দেখোন তেওঁ?— সখি! কি ছলনা?
হৃদয়ৰ দুখ মোৰ ক’তা বুজিলে কেও?
তেঁওক পিন্ধাম বুলি অতি হাবিয়াস কৰি॥
নাপালো পিন্ধাব মোৰ কপাল!-কপাল।
সখি ঐ! কেতিয়া আহিল স্বামী?
ইপৰ সিপৰ কৰি দিনটো কটালো সখি!
এদিন দুদিন কৰি পঠিয়ালো মাহ;
এমাহ দুমাহ কৰি বছৰো যে গ’ল গুছি
বছৰ বছৰ কৰি যুগ পালে নাশ!
নাই আৰু সখি। মােৰ জীৱনত আশ!
কি কৰিম পাছে আৰু প্ৰাণ পতি লই
নজনা আছিলাে,
ভালেই আছিল,—
সুখৰ হেপাহ নাছিল মােৰ!
নিচিনো স্বোৱামী,
প্রণয় নুবুজোঁ,
অজলা ভাবত আছিলো ভােৰ॥
নিচিনো ভােমােৰা কেনুৱা ধন!
কাল পাই সখি! ফুলিল পদুম,
পৰিল ভােমােৰা, প্রেমিক মন॥
(কিন্তু) লুটুৰা ভোমােৰা যাতেই চঞ্চল!
পদুমৰ মধু পদুমে থই,
কেতেকী ফুলত মধু আশা কৰি
হৃদয়ৰ জুই ৰ’ল হৃদয়তে জ্বলি!
অকলে যেতিয়া মোক যায় এৰি থই তেওঁ,
একোকে নহ’ল কোৱা কওঁ—কওঁ বুলি॥
২কওঁ-কওঁ বুলিছিলাে, ক’ব হায়! নােৱাৰিলো,
লাজে ধৰিলেহি আগভেটি!
অন্তৰৰ কথা একো নােলাল নিচেই সখি!
কথা মােৰ হ’ল লেটিপেটি!!
৩তেওঁৰ মুখলৈ চাই কতনো কান্দিলো সখি!
নামানিলে তেওঁ, কিন্তু গ’ল প্ৰবাসত!
লাজৰ সন্মান ৰাখি দুৰ্ঘটনা হ'ল মােৰ
জ্বলিছে অগনি আজি হিয়াৰ মাজত॥
৪পুৰিছে অন্তৰ মোৰ নাথাকে পৰাণ সখি!
কোমল ছোৱালী আৰু সহিম কতনা?
কাকনো বুলিম সখি, কোনেনো শুনিব ঐ?
পৰে মােৰ সখি! তোমাৰে শপত।
যাতনাতে প্ৰাণ খোজে মৰিব।
তেওঁৰ নামটো আৰু নুসুমৰোঁ।
সি হেতু সদাই ভাবিয়ে থাকোঁ
সেই বুলি সখি? লাগে বৰ দুখ,—
যাৰ নিমিত্তেই পাওঁ অত শোক,—
সি দুখত মাথোঁ কান্দো বীনাই।
(ঞ)
সখি ঐ!
যেই দিনা তেওঁ
যায় প্ৰবাসত,
কান্দিলো বহুত মই।
চিয়ঁৰি চিয়ঁৰি
ইনালো বীনালো
আউলী-বাউলী হই॥
সাদৰে মােলই চাই,—
কিন্তু কোৱাঁ সখি! কিয়নো পুৰুষে
শপত পাহৰি যায়?
পালেহি বসন্ত কাল;
কুউ কুউ কৰি কুলিয়ে মাতিছে,
উৰিছে পখিলা হাল॥
হাঁহিছে প্ৰকৃতি সতী;
এনুৱা কালত কোনে ধৰি ৰাখে
(ট)
সখি ঐ।
কিৰূপে সহিম মই
বিৰহ বিকাৰ?
জীবন মৰণ মােৰ দুয়োটা শঙ্কট হ’ল,
দিয়াঁ বুদ্ধি, কিনো কৰোঁ?
কৰাঁ সখি! উপকাৰ। .
নুগুছে মনৰ পৰা,—
যাৰ ভাল পােৱা সখি! সোঁৱৰোঁ সদাই,—
বিৰহ-সাগৰ-মাজে
যাৰ মিলনৰ আশে
দুখে শােকে আছোঁ সখি! আজিও জীয়াই॥
(তেওঁৰ অমিয়া মুখ)
নাপাওঁ দেখিব’ আৰু এই জনমত।
সেই ভয়ে হায় সখি!
নোখোজে মৰিব প্ৰাণি,
কান্দো সিকাৰণে আজি তােমাৰ আগত
৪কি ৰূপে বা ৰাখোঁ প্ৰাণ!
জ্বলিছে বিৰহ জুই,
পুৰিছে হৃদয় মােৰ শুকান বননী।
প্ৰেম সাগৰত সখি!
উঠিছে বিৰহ-ঢউ
সখি ঐ!
বিদৰে হৃদয় হায়!—
কিৰূপে সহিম?
তেওঁৰ বিৰহে প্ৰাণ কি কৰি ৰাখিম?
তেঁওৰ সুন্দৰ মুখ নােৱাৰি ভূলিব,—
তিয়াগি তেঁওক সখি!
নােৱাৰি থাকিব॥
যদিহে এবাৰ পাওঁ দেখা সেই মুখ খনী॥
পিম সখি! প্ৰেম শুধা,— ভালপােৱা দিম,—
কলৈকো নিদিওঁ যাব,
()
সখি ঐ!
পুৰুষৰ কেনুৱা হৃদয়?
তিৰুতাৰ প্ৰাণ সখি! বধিবৰ কাৰণে কি
‘পুৰুষ জনম’ পালে
পুৰুষ নিৰ্দ্দয়?
চুৰ কৰি মন প্ৰাণ,
মিছা-মিছি প্ৰণয়ৰ চিন দেখুৱাই
অৱশেষে ৰমণীক দিব উটুৱাই,
নৈশ বিৰাজে যত,
হয় য'ত জলা-কলা ৰমণী হৃদয়?
(ঢ)
সখি ঐ।
আছিল যি হিয়া মােৰ, ইন্দ্ৰৰ নন্দন বন,
নিতে হাঁহিছিল,
মউসনা ভাল পােয় মন্দাকিনী নই, সখি!
ধীৰে বলিছিল॥
শুকাল প্ৰেমৰ নই,
‘আকাশ কুসুম’ সখি! সৰি সৰি গ’ল!
কোৱাঁ সখি! কোৱাঁ মােৰ কিহত কিবাটো হ’ল?
মিলন পিয়াহে মোক বিয়াকুল কৰিছে!!
কত যে প্ৰেমৰ কথা,
কৰবাৰ পৰা আহি বিয়াপিছে হৃদয়ত;
কিমানে বৰ্ণাম সখি! অকাঁ আছে হৃদয়ত॥
ব্যাকুল কৰিছে মোৰ ঘনে ঘনে মন প্ৰাণ॥
বাজিছে কিন্তু ঐ সখি!—শেল মোৰ প্ৰাণে ঘনে॥
.jpg)