গোঁসাই কোন মুখে কৰিলে ৰাৱ। জগত জুৰিয়া হৰি আছেন দেখি কোন স্থানে দিলেন পাৱ॥" এই প্ৰশ্ন শুনি মাধৱদেৱে উত্তৰ দিলে— “হৰিৰ আজ্ঞাত আসি আছেোঁ আমি পৃথিবীত দিয়া পাৱ। হৃদয়ৰ ভিতৰত হৰি আছে, তুমি বিচাৰি চাও॥” পুনৰায় নিত্যানন্দই প্ৰশ্ন কৰিলে—“কোন দেশেৰ গোঁসাই কোন দেশে যাও। কোন মুখে ভিক্ষা মাগি কোন মুখে খাও॥” মাধৱদেৱে উত্তৰ দিলে-“পূব দেশৰ গোঁসাই পশ্চিম দিশে যায়। গুৰুৰ মুখে ভিক্ষা মাগি আপোন মুখে খায়॥” ইয়াৰ পিছত শঙ্কৰ আৰু চৈতন্য “ দুয়ো দুইহান্তক দেখি আছিলন্ত ৰই। চক্ষুৰ লোতক বহে প্ৰেমানন্দ হই॥ আছিলন্ত জাৰি গোট হাতে চৈতন্যৰ। ভুমিত বাকিলা জল কৰিয়া সত্বৰ॥ সিতো জল চাপৰ থানত বহি গৈলা। হাসিয়া শঙ্কৰ গুৰু নামাতি চলিলা।’’*
এদিন পথত যাওঁতে ৰামৰায়ে শঙ্কৰদেৱক শুধিলে “দদা, ৰামৰ চৰিত্ৰ কাহিনী কওক।” শঙ্কৰদেৱে ৰামৰ চৰিত্ৰ কৈ থাকোঁতে, তাৰকাৰ বধৰ কথা পালতহি, লাহেকৈ তাৰপৰা পিছলি পুতনা বধৰ কথা কবলৈ ধৰিলে। ৰামৰায়ে আশ্চৰ্য্য হৈ শুধিলে “দদা, তুমি দেখোন ৰামৰ কথা এৰি কৃষ্ণৰ কথা কবলৈ ধৰিলা?" এইকথা শুনি শঙ্কৰদেৱে ভায়েকক কলে “বোপা,
* বৰদোৱাৰপৰা পোৱা চৰিত্ৰত এই বিৱৰণৰ অলপ লৰ আছে। তাত আছে যে শঙ্কৰদেৱে পুৰীত হে চৈতন্যৰ ওচৰলৈ যাওঁতে এই ফকৰা দিয়া হৈছিল। লেখা মতে তলত দিলো।—“ক্ষেত্ৰ স্থানৰ পৰা বৃন্দাবনলৈ যাবৰ ইচ্ছা হোৱাত কোনো এদিন ভকতসকলৰ সহিতে শঙ্কৰদেৱে চৈতন্য গোসাঁইৰ মন্দিৰলৈ যাবলৈ সাজু হৈ, মাধৱদেৱক কৈছে, বঢ়াৰ পো, ফকৰা দিবলৈ প্ৰস্তুত হবা। মাধৱে গুৰুদেৱত জনাইছে, আপো- নাৰ দাসে গুৰুৰ কৃপা থাকিলে কোনো কথালৈ ভয় নকৰোঁ। তেওঁলোকে ফকৰা দিয়ে যদি তোৰাৰ দাসৰ মুখৰ পৰাও বাহিৰ হব। চৈতন্যদেৱৰ নিত্যানন্দ, শঙ্কৰদেৱৰ বলোৰাম আলধৰা। নিতায়ে ফকৰা দিছে “কোন দেশৰ বৈৰাগী কোন দেশে যায়। কোন মুখে ভিক্ষা মাগি কোন মুখে খায়।” বলৰামে উত্তৰ দিছে—“পূব দেশৰ বৈৰাগী পশ্চিম দিশে যায়। গুৰুৰ মুখে ভিক্ষা মাগি নিজ মুখে খায়॥ আকৌ নিত্যানন্দই কৈছে— “কোন দেশৰ বৈৰাগী কি বুলি কৰিছে ৰাও। সকলো জগৎ হৰিময় দেখোঁ কত দি আহিল পাৱ॥’’ বলোৰামে উত্তৰ দিলে—“পূব দেশৰ বৈৰাগী ৰাম বুলি কাঢ়িছে ৰাও। হৃদয় মাজে ঈশ্বৰ কৃষ্ণ আপুনি বিচাৰি চাও॥” এইদৰে ফকৰা শেষ হলত গুৰু ঈশ্বৰে চৈতন্যদেৱৰ মন্দিৰত প্ৰবেশ হৈছে। চৈতন্যই আসন দি সম্ভাষণ কৰি সিদ্ধ অন্ন সমুখত দিয়েছি। শঙ্কৰদেবে পকান্ন দেখি কেচা হওক বুলি কোৱাত সমস্ত অন্ন ব্যঞ্জন কেচা হৈছে। গৌৰাঙ্গ প্ৰভুৱে দেখি শঙ্কৰদেৱক ঈশ্বৰ শক্তি বুলি প্ৰশংসা কৰি অতি সমাদৰে বিদায় দিছে।”
