বিপুল খাটনিয়াৰ
ঝংকাৰিত গদ্যৰ এটি অবিৰত শোভাযাত্ৰাৰ নাম
অশ্বিনী কলিতা
সেয়া আছিল সত্তৰৰ দশকৰ সামৰণি আৰু আশীৰ দশকৰ আৰম্ভণিৰ সময়। মই প্ৰত্যক্ষ কৰিছিলোঁ— ককাইদেৱে ‘নতুন পৃথিবী’ নামৰ আলোচনী এখন বৰ মনোযোগেৰে পঢ়ে। কৈশোৰোন্মুখ বয়সৰ আলি-দোমোজাত থিয় দি স্বাভাৱিক অনুসন্ধিৎসাৰে এদিন আলোচনীখনৰ পৃষ্ঠাবোৰ লুটিয়াই থাকোঁতে হঠাৎ মোৰ দৃষ্টি নিবদ্ধ হৈছিল এটা বিশেষ লেখাৰ ওপৰত। লেখাটো আছিল মোৰ বাবে অচিনা অজানা কোনোবা বিপুল খাটনিয়াৰৰ ‘ঠুমুৰি খেল কি জানানে’ নামৰ এটি চুটি গল্প। প্ৰথম দৃষ্টিতেই লেখাটিয়ে মন চুইছিল। বুজা নুবুজাৰ মাজেৰেই পঢ়ি সাং কৰা গল্পটিয়ে মোৰ কৈশোৰোন্মুখ মননত গভীৰ ৰেখাপাত কৰিছিল। আপাত দৃষ্টিত অলৌকিক বুলি ভবা বাজীকৰ সকলে মনেসজা ঐন্দ্ৰজালিক কৰিশ্মাৰে কিদৰে স্বভাৱজাত ভাবে বিশ্বাসপ্ৰবণ মানুহজাকৰ সৰলতাক লৈ হেতালি খেলে— সেই কথাকেই গল্পটিয়ে তুলি ধৰিছিল। এইটোৱেই আছিল মই পঢ়া প্ৰথম চুটিগল্প। এক কথাত ক’বলৈ গ’লে এই গল্পটিয়ে মোৰ মনত অবধাৰিত ভাবে জন্ম দিছিল সাহিত্যৰ মাধুকৰী সৌৰভৰ প্ৰতি এটি অদমনীয় অনুৰাগৰ।
পিচলৈ ‘নতুন পৃথিবী’ আৰু অন্যান্য কাকত আলোচনীত প্ৰকাশ পোৱা তেখেতৰ প্ৰায়বোৰ গল্পই পঢ়িছিলোঁ আৰু জন-জীৱনৰ কথন ৰীতিৰ ৰং আৰু ঝংকাৰিত গদ্যৰ তুলিকাৰে অঁকা শোষণ-বৈষম্য-নিৰ্মমতাৰে ভৰুণ সমাজ- সত্যৰ নানাৰঙী ছবিখন দেখি শিহৰিত হৈছিলোঁ। তেখেতৰ প্ৰতিটো গদ্যই যেন জন- জীৱনৰ হেঁপাহ -হাবিয়াসৰ ৰঙেৰে বোলোৱা কঠিন প্ৰহৰৰ পাণ্ডুলিপি।
ঐকান্তিক কলা-কৈৱল্যবাদী চেতনাস্ৰোতৰ বিপৰীত মেৰুত মাৰ বান্ধি থিয় হৈ সমাজতান্ত্ৰিক বাস্তববাদী বাগধাৰাক বোঁৱতী কৰি ৰখা বিপুল খাটনিয়াৰ নামৰ গদ্যশিল্পৰ মহীৰুহজন অকালতেই আমাৰ মাজৰ পৰা গ’লগৈ। অসমীয়া সাহিত্যৰ ক্ষেত্ৰখনৰ পথৰ দাঁতিৰ আলোকবৰ্তিকা এটি হঠাতে যেন নুমাই থাকিল।
এই ক্ষতি অপূৰণীয়। তেখেতলৈ যাচিলোঁ মোৰ অবিমিশ্ৰ শ্ৰদ্ধাৰ্ঘ্য।❐
(লেখক ৰেচম বিভাগৰ অধীক্ষক)
