অলপ বেছি সময় ৰ’বলৈ হ’লে চেমিকোলন (;) আৰু বাক্যটো শেষ হলে দাৰি (।) বহুৱাব লাগে।
৪। (?) এই চিনটোৰ নাম প্ৰশ্নবোধক চিন। প্ৰশ্ন কৰা বুজাবলৈ বা প্ৰশ্ন সুধিবলৈ হ’লে এই চিন ব্যৱহাৰ কৰা হয়। যেনে—তুমি ঘৰলৈ যাবানে?
৫। (!) এইটো সম্বোধন বা ভাববোধক চিন। কাৰোবাক মাতিবলৈ বা সম্বোধন কৰিবলৈ হ’লে এই চিনটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। যেনে—হে ঈশ্বৰ! মোক ৰক্ষা কৰা। বিষাদ, আনন্দ, আচৰিত আদি ভাব বুজাবলৈ হলেও এই চিন ব্যৱহাৰ কৰা হয়। যেনে— হায়! বেচেৰা মৰিল। বাঃ! কি মধুৰ দৃশ্য। ইকি! তুমি হ’য়াত।
৬। (“...”) এইটো চিনৰ নাম উৰ্দ্ধ কমা। নিজৰ লিখা কথাৰ মাজত যদি আনৰ কথা লিখিব লগা হয় তেনেহলে সেই আনৰ কথা খিনিৰ দুয়ো কাষে এই চিন ব্যৱহাৰ কৰা হয়। যেনে:—ৰামে কলে, “মধু এজন বুধিয়ক ল’ৰা।”
৭। (’) এইটোও উৰ্দ্ধ কমাৰ চিন।
অলৈ, তলৈ, ব’ৰাগী গ’ল,
চ’ৰা ঘৰলৈ, ৰ’দালী, ব’ল,
চ’ত, ব’হাগত, ৰ’দ, হ’ল
ৰ’বলৈ, ক’বা, ল’ৰা দল—ইত্যাদি বোৰত (’)
এই চিনৰ ব্যৱহাৰ কৰিবা।
৮। (ঁ) এইটো চন্দ্ৰবিন্দুৰ চিন।
খাওঁ, লওঁ, যাওঁ, বহিছিলোঁ,
তেওঁ, কৰোঁতে, কৰিছিলোঁ,
কাঁহ, কৰোঁতাক, ধোঁৱা, দিওঁতাক
উঠোঁতে, বহোঁতে, মৰিছিলোঁ—আদিত সদায়
চন্দ্ৰবিন্দু লিখিবা।
⸻
