ষোড়শ অধ্যায়
প্ৰত্যাখ্যান
বালিকা-স্কুল স্থাপন হোৱাৰ পৰা দুমাহমান গ'ল। ইয়াৰ ভিতৰতে বহুত সাল-সলনিৰ আগন্তুক হৈছে।
ৰম্ভাক এখন বিদ্যালয় পাতি দিবৰ মনেৰে গকুল উকীল, কমল ৰাজখোৱা প্ৰভৃতিয়ে গৱৰ্ণমেণ্টৰ সাহায্য ভিক্ষা কৰি ইতিপূৰ্ব্বেই এবাৰ আবেদন কৰিছিল; কিন্তু গৱৰ্ণমেন্ট ৰাইজৰ আগ্ৰহ নেদেখিলে তেনে সাহায্য কৰিব নোখোজে বুলি উত্তৰ দিলে। লগতে ইয়াকো ক’লে সে ৰাইজে যদি কিছু টকা উঠাই স্কুলখন ভৰিব পাৰে, তেনেহলে গৱৰ্ণমেন্টে আনন্দেৰে সৈতে, যথাযোগ্য দান আগ বঢ়াব। এই উত্তৰ পাই আবেদনকাৰীসকলে এখন ৰাজহুৱা সভা পাতি স্কুলস্থাপনৰ সম্পৰ্কে আয়োজন কৰিবলৈ স্থিৰ কৰিছিল; কিন্তু কৃত- কাৰ্য্য হ’ব নোৱাৰিলে।
দীনবন্ধুৰ মতেই বেলেগ। চলিত বালিকা বিদ্যালয়ৰ শিক্ষাপ্ৰণালী তেওঁ সমূলি সমৰ্থন নকৰে; সেই দেখিয়েই তেওঁ গৱৰ্ণমেণ্টৰ সাহায্য লবলৈ অনিচ্ছুক। ৰাইজৰ বৰঙনি আৰু স্কুলৰ উৎপন্নৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি চলাব পৰাকৈ বিদ্যালয় পতা হে তেওঁৰ উদ্দেশ্য আছিল; সেই দেখিয়েই তেওঁ তেতিয়া গকুল উকীল প্ৰভৃতিৰ লগত যোগ দিয়া নাছিল। এতিয়া আয়োজন কৰোঁতেও তেওঁ নিজৰ আদৰ্শমতে স্কুলে চলাব পাৰিব বুলিহে তাক হাতত লৈছিল; কিন্তু কাৰ দুৰ্ভাগ্যৰ গুণে ক’ব নোৱাৰোঁ স্কুলৰ লগত তেওঁৰ সম্পৰ্কই নৰ'ল।
স্কুলৰ কাৰ্যনিৰ্ব্বাহক সমিতি নিৰ্দ্দেশ মতে ৰাইজৰ পৰা উঠা
-১১১-