‘ঈশাণীৰ মাক অসমীয়াৰ বিষয় শিক্ষয়িত্ৰী আছিল। ভাল চেতাৰ বজাইছিল।’ বৃদ্ধৰ বুকুৰ পৰাও উজাই আহিল বিষাদৰ দীৰ্ঘশ্বাস। প্ৰয়াত জীৱনসংগীক সুঁৱৰি মুহূৰ্তৰ বাবে আনমনা হৈ পৰিল দুয়োজন মানুহ।
দীৰ্ঘ সময়ৰ নিৰৱতা। বৃদ্ধই নিৰৱতাৰ মাজতে বাঙ্ময় হৈ উঠা পয়ত্ৰিশ-চল্লিশ বছৰৰ পূৰ্বৰ অতীত খেপিয়াবলৈ আৰম্ভ কৰিলে....।
বহু বছৰৰ পূৰ্বে বৰ্ষণমুখৰ সন্ধ্যা এটাত পৰিণীতাৰ সৈতে শেষবাৰৰ বাবে খোজ কাঢ়িছিল তেওঁ, এখন প্ৰশস্ত নদীৰ দাঁতিয়েদি। কিছুমান মুহূৰ্ত থাকে যি কেতিয়াবা সক্ৰিয় হৈ উঠে মানুহতকৈ, মানুহৰ মনন আৰু অনুভূতিতকৈ। সেইদিনা বিশ্ববিদ্যালয়ত আঢ়ৈটা অন্তৰংগ বছৰ অতিবাহিত কৰাৰ পাছত সমাগত হৈছিল বিদায়ৰ ক্ষণ। বাহ্যিক দৃষ্টিত এয়া আছিল নিতান্তই সাধাৰণ আৰু অনিবাৰ্য। কিন্তু, তেওঁলোকৰ নিৰ্দিষ্ট দূৰত্বৰ খোজবোৰৰ ফাঁকে ফাঁকে, শব্দৰ ৰূপ ল’বলৈ থেৰো-গেঁৰো কৰা কিছুমান অবেগৰ ফাঁকে ফাঁকে এটা অসাধাৰণ মুহূৰ্তই গঢ় লৈ উঠিছিল। অসম্ভৱ প্ৰেক্টিকেল আৰু কেৰিয়াৰ সচেতন দুই যুৱক-যুৱতীয়ে সেই মুহূৰ্তটোক হৃদয়ত থাপি লৈছিল ঠিকেই, কিন্তু সমৰ্পিত কৰা নাছিল নিজকে। হুৰহুৰাই আকাশ ফালি সৰি পৰা বৰষুণ এজাকত তিতি বুৰি দুয়ো দুটা ভিন্ন পথেৰে উভতি খোজ দিছিল নিজ নিজ আৱাসলৈ।
...এজাক চেঁচা বতাহে ঢৌ খেলি খেলি উমলিবলৈ ধৰিছে বৃদ্ধ পৰিণীতাৰ কৃষ্ণ- ৰূপালী চুলিৰ ভাঁজত।
‘কিবা কৈছা?’ বৃদ্ধৰ ফালে চাই সুধিলে তেওঁ। বৃদ্ধই অনুভৱ কৰিলে তেওঁ কিবা এটা ক’বলৈ উন্মুখ হৈ উঠিছে। অথচ কি সেই কথা তেওঁ ভাবি উলিয়াব নোৱাৰিলে।
‘কেতিয়াবা নিঃসংগ অনুভৱ কৰা নে তুমি?’ বৃদ্ধাৰ লাহী ওঁঠত এটা অপ্ৰত্যাশিত অথচ স্পষ্ট প্ৰশ্ন।
ইংৰাজী ‘ইউ’ আখৰটোৰ আকৃতিত এজাক চৰাই উৰি আহিছিল। সম্ভৱতঃ ব্যস্ত এটা দিনৰ অন্তত বাহলৈ সিহঁতৰ এই সু-শৃংখলিত ওভতনি যাত্ৰা।
‘ওঃ কি ক’লা? নিঃসংগ?’ হো হোৱাই হাঁহিলে বৃদ্ধই। বুকুৰ ভিতৰত ৰি ৰি কৈ বাজি উঠিছে কিবা এটা। তীক্ষ্ণ, কষ্টকৰ। তেওঁৰ ক’বলৈ মন গ'ল কিদৰে ঈশাণীৰ মাকৰ মৃত্যুৰ পাছত তেওঁৰ চৌপাশৰ পৰা আত্মীয়তাৰ উচ্ছাস হেৰাই গৈছে। ইণ্ট্ৰভাৰ্ট স্বভাৱৰ মানুহজন যি এসময়ত ‘প্ৰাইভেচি’ সুৰক্ষিত কৰাৰ স্বাৰ্থত বন্ধুৰ সংখ্যাও বঢ়াব বিচৰা নাছিল, তেওঁ পৰাণ বৰুৱাই এতিয়া মানুহৰ সংগৰ বাবে ‘অ’ল্ড এইজ হোম’লৈ যোৱাৰ কথা ভাবিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে ...। কিন্তু নক’লে তেওঁ।
‘নাইতো। ঠিকেই আছো। পঢ়া-শুনা, গান এইবোৰ লৈয়ে ব্যস্ত আছো। মাজে মাজে দুই এটা ছ'চিয়েল ভিজিটো দিওঁ। ঘৰত মোৰ তিনিজন ‘মেইড’আছে। দায়িত্বশীল। ঘৰৰ মানুহৰ দৰে।
.....কিয় সুধিলা?’
নিৰুত্তৰ, বয়স্কা পৰিণীতালৈ চাই কথাখিনি কওঁতে কিন্তু পৰাণ বৰুৱাৰ বুকুৰ মাজত
আন এটা সত্যহে ক্ৰমশঃ স্পষ্ট হ’বলৈ ধৰিলে। কেৱল এতিয়াইতো নহয়, দিব্যা —ঈশাণীৰ
