পঞ্চম অধ্যায়। বৌদ্ধ আৰু জৈন ধর্ম্ম। বুদ্ধঃ—নেপালৰ দক্ষিণে ৰোহিণী নৈৰ পাৰত হিমালয় পর্ববতৰ কাষত কপিলবস্তু নামে এখন সৰু ৰাজ্য আছিল। তাত শুদ্ধোধন নামেৰে শাক্যবংশৰ এজন পৰাক্ৰমী ৰজাই ৰাজত্ব কৰিছিল৷ তেওঁৰ পত্নী মায়াদেবীৰ গৰ্ভত এটি পুত্ৰ হয় ৷ তেওঁৰ নাম সিদ্ধাৰ্থ থোৱা হয় । সৰুতে মাতৃ বিয়োগ হোৱাত মাহী মাক গৌতমীয়ে তেওঁক তুলি-তালি ডাঙৰ দীঘল কৰে বাবে তেওঁক গৌতমো বোলে লৰাকাল ঃ—তেওঁ সৰুৰে পৰা চিন্তাশীল আছিল আৰু বয়সৰ লগে লগে এই ভাব বেছি হৈ আহিবলৈ ধৰিলে ৷ ৰাজকোৱঁৰৰ এনে ভাব দেখি ৰজা বিবুদ্ধি হল। বিয়াৰ পিছত তেওঁৰ মন ঘূৰিব পাৰে বুলি ভাবি বাপেকে তেওঁলৈ যশোধৰ৷ নামে এজনী সুন্দৰী দীপলিপ ৰাজকন্যা বিয়া কৰাই দিয়ে আৰু তেওঁক ভোগ-বিলাসৰ মাজত ৰাখিবলৈ দিহা কৰে ৷ সংসাৰ ত্যাগ ঃ— সংসাৰৰ ভোগ-বাসনা, বিলাসিতাই তেওঁৰ মন ঘূৰাব নোৱাৰিলে ৷ চিন্তাশীল মনক সংসাৰৰ জৰা, ৰোগ, মৃত্যু আদিয়ে আৰু বেছিকৈ হে টলালে । সংসাৰৰ এনেতে তেওঁৰ এটি পুত্ৰ জন্ম হয়। মায়াত – বান্ধ খোৱাৰ ভয় পাই তেওঁ ৰাজ্য, পুত্ৰভাৰ্য্যা সকলো এৰি এদিন মাজ ৰাতি হাতত সাৰে ভৰিত সাৰে বনলৈ গল । 18mm WEZA
