আকবৰ আক্ৰমণ কৰে, কিন্তু ৰাণীয়ে বৰ সাহেৰে যুঁজি ৰাজ্য ৰক্ষা কৰিলে। ৰাণীৰ মৃত্যুৰ পিছত ১৬০০ খৃঃত হে আকবৰে আহম্মদনগৰ অধিকাৰ কৰে। আকবৰৰ শেষকাল: — আকবৰৰ বৃদ্ধ অৱস্থাত বৰ পুত্ৰ চেলিম বিদ্রোহী হয়। চেলিম অমিতাচাৰী আছিল। আকবৰৰ অতি মৰমৰ মন্ত্ৰী বুৰঞ্জীলিখাৰু আবুল ফজলক চেলিমৰ উচ- টনিত বুণ্ডেলখণ্ডৰ ৰজাই হত্যা কৰে। আকবৰ ১৬০৫ খৃঃত স্বৰ্গী হয় ৷ আকবৰৰ শাসন প্রণালী :-আকবৰৰ শাসন-প্রণালী নিখুঁত আছিল। তেওঁ বিশাল ৰাজ্যখন ১৫ ভাগত বিভক্ত কৰিছিল ; যেনে—দিল্লী, আগ্রা, গুজৰাট, আজমীৰ, লাহোৰ, মুলতান, কাবুল, এলাহাবাদ, উড়িষ্যা, মালোৱা, বিহাৰ, বঙ্গ, আহম্মদনগৰ, বেৰাৰ আৰু খান্দেচ। প্রত্যেক প্রদেশ এজন চুবাদাৰ বা ৰাজপ্ৰতিনিধিৰ তলত আছিল । প্রত্যেক চুবাদাৰৰ তলত এজন দেৱান, এজন ফৌজদাৰ আৰু এজন প্রধান বিচাৰক আছিল আৰু পুলিচ বিভাগৰ পৰিদৰ্শক কটোৱাল তেওঁৰ অধীনত আছিল। গাওঁবিলাকত পঞ্চায়তৰ দৰে শাসন আছিল । আকবৰে বিষয়াবোৰৰ বেতন টকাৰে দিছিল । আকবৰৰ ৰাজসভা ঃ — আকবৰৰ ৰাজসভাত বহুত পণ্ডিত, সাহিত্যিক, দার্শনিক আৰু গায়কে সমাদৰ লাভ কৰিছিল । বুৰঞ্জীলিখাৰু আবুল ফজল তেওঁৰ ৰাজসভাত আছিল। তেওঁ পাৰ্চী ভাষাত আইন-ই-আকবৰী, আকবৰ-নামা নামে দুখন বহুমূলীয়া গ্রন্থ লিখি থৈ গৈছে। 5