সমললৈ যাওক

পৃষ্ঠা:বহল ব্যাকৰণ.pdf/১৭৫

ৱিকিউৎসৰ পৰা
এই পৃষ্ঠাটোৰ বৈধকৰণ হৈছে
১৫৬
বহল ব্যাকৰণ।

বুলি ধৰা যুগুত। বিশেষতঃ সংস্কৃতত দুঃখ শব্দত ইন্ প্ৰত্যয় কৰি দুঃখী হৈছে, কিন্তু কোনো অসমীয়াই দুঃখী নোবোলে অসমীয়া শব্দ দুখ, তাত ঈ প্ৰতায় কৰি দুখী হৈছে। সেইদৰে সংস্কৃত ভোগী, অসমীয়া ভুগী, সংস্কৃত ৰোগী, অসমীয়৷ ৰুগী বা ৰুগীয়া৷

 ৫১। ব্যৱসায় বা জীবিকা বুজাবলৈ শব্দত ঈ প্ৰত্যয় হয়। যেনে, মৌজাদাৰৰ ব্যৱসায়; মৌজাদাৰ—মৌজাদাৰী, সাধনিদাৰৰ ব্যৱসায়, সাধনিদাৰ—সাধনিদাৰী। সেই দৰে, গোলাদাৰ—গোলাদাৰী, মহলদাৰ—মহলদাৰী।

 ৫২। ইয়াত জন্ম বা বাস, এই অৰ্থত শব্দৰ পাচত ঈ প্ৰত্যয় হয়। যেনে, জাপানত জন্ম, জাপান—জাপানী, হিন্দুস্থানত বাস বা জন্ম, হিন্দুস্থান—হিন্দুস্থানী, সেই দৰে, পঞ্জাবী, নেপালী, মাদ্ৰাজী।

ঈয়া।

 ৫৩। আছে অৰ্থত, শব্দৰ পাচত ঈয়া প্ৰত্যয় হয়। ঈয়৷ প্ৰত্যয় হলে, শব্দৰ শেষ বৰ্ণৰ আগৰ আ মৰি অ, আৰু ও মৰি উ হয়। যেনে, পানী আছে, পানী+ঈয়া =পনীয়া, মাটি আছে, মাটি+ঈয়া = মটীয়া। সেই দৰে, জঁট—জঁটীয়া, ডাঁৰি—ডঁৰীয়া, নাল—নলীয়া, বালি—বালীয়া, ডাব—ডবীয়া, আৰু যেনে, জোল—জুলীয়া, লোণ—লুণীয়া, যোৰ—যুৰীয়া, সমান—সমনীয়া, গোঁফ—গুফীয়া।

 আৰু যেনে, (ব্যৱসায় অৰ্থত) ঢোল—ঢুলীয়া, খোল—