গুলেনাৰ । মাউৰীক দেখিলে তেখেতৰ কোমল হিয়৷ পমি যাব, কন্যা- তুল্য যত্নে তোমাক মহলত ৰাখিব। মা! আনাৰ।—আম্ম। ! আম্মাজান !
বদৰ।—পানী— ; (আনাৰে পানী দিয়ে, মাকে খাই ) উঃ বাছ৷ মোৰ! না| গুলেনাব, মোৰ চকুৰ মণি, তোমাক খোদাৰ হাতত সঁপিলোঁ, --মা ! (মৃত্যু ) আনাৰ।—মা—মা ! ( মূৰ্চ্ছ। যায় ) । ( লক্ষ্মীদাসৰ প্ৰবেশ। ) লক্ষ্মীদাস।—ইকি দৃশ্য দয়াময় ? ইকি লীল৷ তোমাৰ, লীলাময় ? আজীৱন যুদ্ধলিপ্ত এই কাঠচিতিয়৷ কঠোৰ প্ৰাণে এই সকরুণ দৃশ্য দেখি মমৰ দৰে পথে কিয় ? মোৰ এই হিয়৷ যে আন ভাবে গঢ়া ! ভাৰতৰ একমাত্র দিনকৰ মহাৰাজ প্রতাপসিংহ আজি কৰাল-আকবৰ-ৰাহুগ্ৰস্ত; তেখেতৰ সাহায্যার্থে, জননী জন্মভূমিৰ কল্যাণার্থে এই অকামিল৷ ক্ষুদ্র প্রাণ বলি দিবলৈ আহিছিলোঁ; প্রতিজ্ঞা কৰিছিলোঁ, ভাৰত-শত্ৰু বিদেশী বিধর্মী মুছলমান ৰক্তে বঞ্চিত হৈ ৰাঙলী বেশে মৃত্যুক বৰিম; এতি দেখিছে৷ মোৰ সেই প্রতিজ্ঞা কৰবালৈ গল । এই যে মোৰ সম্মুখতে মুছলমান, এইক হত্য৷ কৰি মোৰ প্ৰতিজ্ঞ৷ ৰক্ষা কৰা দূৰে থক, টানি আনি বুকুত কুমাই লম যেনহে লাগিছে । সংসাৰৰ নিৰ্ম্মমত৷ ভেদি, যাৰ অযাচিত ককণাই এতেকাল শান্তি। হুঁতীৰ দৰে সদায় দিনে ৰাতিয়ে এইৰ জীৱনৰ ওপৰেদি বই আছিল ; সুখে দুখে, সম ...... স্নেহময়ী, এই কন্যাগতপ্রাণ৷ মাকে আজি এইক এই কঠোৰ কুটিলতাময় সংসাৰ-মৰুত
