স্বৰ্গদেৱ চুহং বা স্বৰ্গনাৰায়ণ চিতি, পাখী-সতী জয়মতীয়ে ল'ৰা-ৰজাৰ নৰপ দানৱ চাওভাঙ্গৰ হাতত নম্বৰ দেহ এৰি (১), অমৰবাহিত নাম-গৌৰৱেৰে আহোম জাতি আৰু অসমীয়া জাতিৰ নাম ধন্য কৰি, পৃথিৱীত নাৰীসকললৈ গতি-প্ৰাণৰ অল পটৰ ৰাখি, সীতা, সাবিত্ৰী আৰু দময়ন্তীৰ শাৰীত আসন ল’ৰলৈ বৈষ্ণুপ্ৰয়াণ কৰিলে। এতিয়াও, শিৱসাগৰত “জয়সাগৰ” আৰু “জয়দৌল” জয়মতীৰ সতীত্বৰ চানেকিপ বিলিটি আছে। ১৯১৩ খ্ৰষ্টাব্দ বা ১৮৩৫ শকৰপৰ বছৰি জয়সাগৰৰ পুণ্যসলিলত গান আৰু দৌল-মন্দিৰত সভা-সংকীৰ্ত্তনাদিৰে সৈতে জয়মতী-তিথি পালনৰ ৰীতি চলিব লাগিছে। সমসাময়িক ভাৰত-বুৰীৰ কথা-অসম বুৰঞ্জীৰ এই হোৱাৰ, ১৫২৫ ষ্টাৰৰ পৰা ১৬৭০ খ্ৰীষ্টালৈকে,-আহোম গৌৰৱৰ লগত ভাৰত-বুৰঞ্জীৰ মোগল গৌৰৱৰ বিজনি খাটে। এই যুগতে ভাৰতবৰ্ষত মোগল ৰাজক্ষমতাৰ চুড়ান্ত উন্নতি। ভাৰত-বুৰঞ্জীৰ এই ছোৱাত, আৰ্যাবত মুছলমানৰ প্ৰতিপত্তি বঢ়াৰ লগে-লগে, দাক্ষিণাত্যত সু-প্ৰখ্যাত হিন্দু বীৰ শিবাজীয়ে হিন্দু ৰাজক্ষমতা পুনৰপি বিস্তাৰ কৰিবলৈ প্ৰয়াস পায়। সেই কালত মোগল বংশধৰ বৰ, হুমায়ূন, আকব, জাহাঙ্গী, চাহজাহান আৰু আৰেংজেব এই পাঁচজন ৰজাই দিল্লীৰ ৰাজপাট খাইছিল। বাবৰে তাৰৰপৰা আহি ভাৰতবৰ্ষত মোগল ৰাজ্য স্থাপন কৰে; এওঁৰ দিনত পাণিপথৰ প্ৰথম যুদ্ধ আৰু কৰুৱা-যুদ্ধ এই দুখন ভাঙ্গৰ ৰ লাগে। হমায়ুনৰ ৰাজত্ব কালত আগ্ৰাৰ পুনৰুদ্ধাৰ আৰু কনৌজ যুক্ত এই দুটা প্ৰধান ঘটনা। আকবৰে ‘দিল্লীশ্বৰ নামেৰে সম্ৰাটৰ খিতাপ লাভ কৰিছিল। আৰুৰ বাদচাহৰ আমোসত ভালেমান ডাঙ্গ ডাঙ্গৰ ঘটনা হৈছিল; তাৰ ভিতৰত চিতোৰ আক্ৰমণ, জিজিয়া-কৰ ৰহিত, আইনী-আকবৰী আৰু আকবনামা প্ৰচাৰ, “পানিপথৰ ২য়, বু এইবোৰ ঘাই। জাহাঙ্গীৰ বাদচাহৰ দিনত বিখ্যাত “ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানি” আৰু “ফৰাচী কোম্পানি” নামেৰে ইংলণ্ড আৰু ফ্ৰান্স দেশৰ দুটা বেপেৰুৱা কোম্পানি পোন- প্ৰথম আগমন আৰু স্থাপন হয়। চাহজাহান দাহৰ বাৰাই তেওঁৰ প্ৰিয়তমা পত্নীৰ নামে পৃথিবীৰ সপ্তম আচৰিত বস্তু “তাজমহল” নিৰ্মিত হয়। আৰেংজেব সম্ৰাটৰ ৰাজত শিবাজীৰ বিক্ৰমৰ ফলস্বৰূপ বিখ্যাত “পুৰন্দৰ সন্ধি স্থাপন, ইউৰোপীয় কোম্পানি বাণিজ্য বিস্তাৰ, ভাৰতবৰ্ষত বৃটিচৰ স্থিতি বিস্তাৰ আৰু ৰায়ীকৰণ এইবোৰই এই যুগত ভাৰত-বুৰঞ্জীৰ লেখত লবলগীয়া সমসাময়িক ঘাই ঘটনা। ৰাজ্যবিপ্লৱ ( ১৬৭১-৮২ চন) ঐ ১৬৭১ চনৰপৰা ১৬৮২ চনলৈকে এই এঘাৰ বছৰৰ ভিতৰত ভালেমান কোৱৰ কুঁৱৰী-বধৰ অভিনয়ে অসমত এটা দোৰ্ঘোৰ ৰাজ্য বিপ্লৱ ঘটাইছিল। সেই অভিনয়ৰ নায়কৰ ভিতৰত এই তিনিজন থাই:-(১)লুখুৰখনৰ লেচাই ভেবে হাজৰিকীয়া, পাচত (১) “ড়ে সধিতে আইৰীদেৰ শান্তিতে মাৰিলে। ”-অনাথ দুৱৰা ৰকৰ মা বু * ১০ পৃ। ' = =
