[ ৪৬ ]
তদ্ধিতৰ স্বৰ পাছত থাকিলে আগৰ স্বৰ প্ৰায় লোপ হয়।
কৰ্ম্ম আদি কৰি কাৰকৰ পাছত ইয়া, উৱা, উৰা, আরু ঈ হয়। যেনে; কানি খায় যি সি কানীয়া। গোচৰ কৰে যি সি গুচৰীয়া।* অসমৰ যি দি অসমীয়া। বন কৰে যি সি বনুৱা। মাঘত উপজে যি সি মঘুৱা৷† বৰকৈ কান্দে যি সি কান্দুৰা। ফাগুনত উপজে যি সি ফাল্গুনা। সেই দৰে আহিনা, পুহা। বাঙ্গালাৰ যি সি বাঙ্গালী। বিলাতৰ যি সি বিলাতী। কাকত লিখে যি সি কাকতী ইত্যাদি।
আগত কোৱা প্ৰত্যয় হলে গাওঁ আদি কৰি শব্দৰ পাছত ল, বন আদি কৰি শব্দৰ পাছত ৰ, হয়। যেনে; গাওঁত থাকে যি সি গাঁৱলীয়া।‡ মিচা কয় যি সি মিচলীয়া। বনত (হাবিত) থাকে। সি সি বনৰীৰা ইত্যাদি।
* এই বিলাক প্ৰত্যয় হলে শব্দৰ আগৰ ও উ হয় আ{{Bengali ৰু} আ, প্ৰায় অ হয়।
† স্ত্ৰীলিঙ্গত এই দৰে পদ হয়। যেনে; মঘুৱা মাঘী আহিনা আহিনী, পুহা পুহী, কান্দুৰা কান্দুৰী ইত্যাদি।
‡ ও, ৱ হয়।
