শিশুলীলা

by শ্ৰীশ্ৰী শঙ্কৰদেৱ

।।শিশুলীলা।।

।।শ্ৰীশ্ৰীকৃষ্ণায় নমঃ।।

শ্লোক।।

শ্ৰীকৃষ্ণায় বাসুদেৱায় দৈৱকীনন্দনায় চ।

নন্দগোপাকুমাৰায় গোবিন্দায় নমো নমঃ।।

নমঃ পঙ্কজনাভায় নমঃ পঙ্কজমালিনে।

নমঃপঙ্কজনেত্ৰায় নমস্তে পঙ্কজঙ্ঘয়ে।।

বসুদেৱসুতং কৃষ্ণং কংস-চানুৰমৰ্দ্দনম্।

দৈৱকীপৰমানন্দং কৃষ্ণং বন্দে জগতগুৰুম্।।

হৰি ৰাম ৰাম ৰাম।।

মুকং কৰোতি বাচালং পুঙ্গুং লঙ্ঘয়তে গিৰিং।

যত্কৃপা তমহং বন্দে পৰমানন্দমাধমং।।

ঘোষা৷৷

কৃষ্ণ গোপাল কৰুণাময় ৰাম ৰাম হৰি৷৷১৷৷

পদ৷৷

কৃষ্ণৰূপে দৈৱকীত ভৈলা অৱতাৰ৷

শঙ্খ চক্র গদা পদ্ম কৰত তোমাৰ৷৷

পীত-বস্ত্ৰে শোভে আতি শ্যাম কলেৱৰ৷

কমল-লোচন চাৰু অৰুণ অধৰ৷৷১৷৷

সুন্দৰ নাসিকা কৰ্ণে মকৰ-কুণ্ডল৷

কণ্ঠত কৌস্তুভ শিৰে কিৰীটি উজ্জল৷৷

আপাদ-লম্বিত বন-মালা জ্বলে গলে৷

শোভে আতি শ্ৰীবৎস বহল বক্ষস্থলে৷৷২৷৷

চাৰু চাৰি ভুজ জ্বলে আজানু-লম্বিত৷

কৰিকৰ সম উৰু বৰ্ত্তুল বলিত৷৷

চৰণ-কমল যেন নৱ পদ্ম-কোষ৷

যাক দেখি ভকতৰ পৰম সন্তোষ৷৷৩৷৷

প্ৰসন্ন বদনে জ্বলে অলকা-তিলক৷

বসুদেৱে দেখিলন্ত অদ্ভূত বালক৷৷

পৰি দুয়ো প্ৰাণী পাছে কৰিলন্ত তুতি৷

পিতৃত কহিলা প্ৰভু সমস্তে যুগুতি৷৷৪৷৷

ভৈলা শিশু-ৰূপ তৈতে প্ৰভু নাৰায়ণ৷

কোলে লৈয়া বসুদেৱ লৰল তেখন৷৷

ভাগিল নিহল ভৈল মেলান কপাট৷

দেখি ভয়ে যমুনা আপুনি দিলা বাট৷৷৫৷৷

বৰিষে কণিকা মেঘে ওপৰত গাজে৷

ফণায়ে ধৰিলা ছত্ৰ আসি সৰ্পৰাজে৷৷

যশোদাৰ তৈতে উপজিলা যোগমায়া৷

অতি অচেতনে নিদ্ৰা গৈলা নন্দ-জায়া৷৷৬৷৷

তাহানে শয্যাত নিয়া থৈলন্ত তোমাক৷

বসুদেৱে আনিলন্ত নন্দৰ কন্যাক৷৷

শিশুভাৱে গোকুলত ক্রীড়িলা অপাৰ৷

সাধিলা অনেক প্ৰীতি নন্দ যশোদাৰ৷৷৭৷৷

অচিন্ত্য-মহিমা হৰি পুৰুষ পুৰাণ৷

লীলা কৰি অনেক দৈত্যৰ লৈলা প্ৰাণ৷৷

কংসৰ পাঞ্চনি পাই যত দৈত্য আসে৷

তুমি অগনিত যেন পুৰি মৰে ঝাসে৷৷৮৷৷

আসিলেক পূতনা মোহিনী নাৰী-বেশে৷

স্তন দিয়া শিশু মাৰি ফুৰে দেশে দেশে৷৷

কোলে ধৰি তোমাক দিলেক স্তন দান৷

স্তন পানে পূতনাৰ শুষিলাহা প্ৰাণ৷৷৯৷৷

শকটৰ তলে থৈলা যশোদা শুৱাই৷

লাথি হানি শকট পেহ্লাইলা ওভোতাই৷৷

হেন দেখি যশোদা সুন্দৰী মহাদুখে৷

আথে-বেথে কোলে লৈয়া স্তন দিলা মুখে৷৷১০৷৷

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে শঙ্কৰে যুগুতি৷

ৰাম নাম বিনে নাহি কাহাৰো মুকুতি৷৷

হেন জানি নিৰন্তৰে এড়ি আন কাম৷

পাতক ছাড়োক ডাকি বোলা ৰাম ৰাম৷৷১১৷৷

পাৰ কৰা ৰঘুনাথ সংসাৰ সাগৰে৷৷2

পদ৷৷

চক্রবাত অসুৰে কৃষ্ণক নিলা হৰি৷

আকাশত মাৰিলা গলত চেপি ধৰি ৷৷

কৃষ্ণক হিয়াত লৈয়া পৰিলা ভূমিত৷

জুড়াইল তোমাক পায়া যশোদাৰ চিত্ত ৷৷১২

ছলে হামি তুলি তুমি দেখাইলা মাৱত৷

মুখৰ ভিতৰে আছে সমস্ত জগত৷৷

কম্পিল শৰীৰ যশোদাৰ হেন দেখি৷

পৰম বিস্ময় হুয়া মুদিলন্ত আখি৷৷১৩

বসুদেৱে পঠাইলা আসিল গৰ্গ ঋষি৷

গোপ্য কৰি জাতকৰ্ম্ম কৰিলা হৰিষি৷৷

কহিলা নন্দৰ আগে যত গুণ-গ্ৰাম৷

বিধিৱতে তোমাৰ থৈলন্ত কৃষ্ণ নাম৷৷১৪

আণ্ঠু কাঢ়ি ৰিঙ্গা পাৰি ফুৰা ব্ৰজ মাঝে৷

সোণাৰ ঘুঙ্গৰাচয় কঙ্কালত বাজে৷৷

বৃষৰ শুনিয়া নাদ চমকি উলটি৷

আথে-বেথে ধৰা গৈয়া মাৱক সাৱটি৷৷১৫

থিয়দঙ্গা দিয়া পাছে তুমি দামোদৰ৷

অনৰ্থ কৰিয়া ফুৰা গোৱালীৰ ঘৰ৷৷

আনন্দতে সমস্ত গোৱালীগণে আসি৷

কৃষ্ণৰ অকীৰ্ত্তি যশোদাৰত দেয় হাসি৷৷১৬

কি ভৈল তোমাৰ ইটো তনয় দুৰ্জ্জন৷

কৃষ্ণৰ নিমিত্তে আউৰ নৰহে জীৱন৷৷

গাই নতু দোহন্তে দামুৰি মেলে গই৷

গৃহ পশি চুৰি কৰি খান্ত দুগ্ধ দই৷৷১৭

বানৰকো খুৱাৱে গোৱিন্দ কিনো চাণ্ড৷

ঢুকি যেৱে নপাৱৈ মনত নাহি তুষ্টি৷

সিকিয়াৰপৰা আনে উড়লত উঠি৷৷১৮

শৰীৰৰ ৰত্নগণে ফুৰে পসৰাই৷

আন্ধাৰতো খুকজি পান্ত লুকান নযায়৷৷

বস্তুক নপাইলে খুজি মাৰন্ত ছৱালি৷

গৃহত বৰ্চ্ছিয়া পলাই যান্ত বনমালী৷৷১৯

মাৱৰ কোলাত আছা তুমি জগন্নাথ৷

সভয়-নয়ন হুয়া চপৰাইলা মাথ৷৷

হেন দেখি যশোদা পুত্ৰক নোবোলয়৷

আনন্দে ৰহিলা হাসি পুত্ৰ মুখ চায়৷৷২০

ডৰিবাক দেখিয়া পুত্ৰক বৰনাৰী৷

বুকুত সাৱটি ধৰিলন্ত চুমা পাৰি৷৷

মাধৱৰ শিশুলীলা শুনা সৰ্ব্বলোক৷

বোলা হৰি হৰি যত পাতক ছাড়োক৷৷২১

ঘোষা৷৷

কেশৱ কৃষ্ণ কৰুণাসিন্ধু৷

ত্ৰাহি জগন্নাথ অনাথ বন্ধু৷৷৩

পদ৷৷

এহিমতে ব্ৰজে আনন্দে হৰি৷

কৰন্ত ক্রীড়া শিশুৰূপ ধৰি৷৷

যত গোপশিশু বলাই আদি৷

সৱে ভৈল গৈয়া কৃষ্ণৰ বাদী৷৷২২

যশোদাৰ আগে দিলেক খল৷

খাইলেক কৃষ্ণে মাটি একদল৷৷

শুনিয়া যশোদা সুন্দৰী হাসি৷

পুত্ৰৰ হাতত ধৰিলা আসি৷৷২৩

কেনে মাটি কাইলি অৰে গোপাল৷

কোবাই আজি তোৰ ফাড়িবো ছাল৷৷

শুনিয়া কৃষ্ণৰ হৰিল মাত৷

চক্ষু টেৰ কৰি মাৱক চান্ত৷৷২৪

ভয়তে যেন কাম্পে হাত-ভৰি৷

যশোদা দেখে পুত্ৰ গৈলা ডৰি৷৷

মুখক চাহন্তে লাগয় বেথা৷

কিয় মাটি খাইলি সোধন্ত কথা৷৷২৫

লগৰ শিশু বোলে সমুদায়৷

বলায়ো বোলে তোৰ জ্যেষ্ঠ ভাই৷৷

মাতন্ত কৃষ্ণে যশোদাক চাই৷

মিছা মাতৈ সৱে শুনিও আই৷৷২৬

কদাচিতো মঞি নখাওঁ মাটি৷

দাদা বলভদ্ৰে বোলন্ত ঘাটি৷৷

পতিয়ান নাই চোৱা বিচাৰি৷

হেন শুনি মাতে যশোদা নাৰী৷৷২৭

বায়ো বেন্ত যেৱে মাটি নখাইলি৷

শুনিয়া শিশু-ৰূপী বনমালী৷৷

চৱা মুখ বুলি মাৱক মাতি৷

বাইলন্ত বেন্ত প্ৰকাশিয়া আতি৷৷২৮

যশোদা সুন্দৰী দেখন্ত পাছে৷

সমস্ত জগত গৰ্ভতে আছে৷৷

সাতোখন দ্বীপ সাতো সাগৰ৷

গিৰি বন নদী গ্ৰাম নগৰ৷৷২৯

বায়ু সূৰ্য্য শশী দিশ আকাশ৷

তাৰাগণো তৈতে কৰে প্ৰকাশ৷৷

সমস্ত জীৱ জ্যোতি তেজ জল৷

সত্ব ৰজ তম ইন্দ্ৰিয়-বল৷৷৩০

মন বুদ্ধি কাল কৰ্ম্ম যতেক৷

সৱাকো গৰ্ভতে দেখে প্ৰত্যেক৷৷

যতেক ধেনু গোপ গোপীজাক৷

যশোদা দেখে তৈতে আপুনাক৷৷৩১

পৰম শঙ্কাক পাইলন্ত আতি৷

অদ্ভূত দেখিয়া বোলন্ত মাতি৷৷

কিবা ভ্ৰম ভৈলো মোহক পায়া৷

দেখিলো স্বপ্ন কিবা দেৱ-মায়া৷৷৩২

কিবা জানে মায়া মোৰ তনয়৷

কৰিবে নোৱাৰো একো নিশ্চয়৷৷

নুহিলন্ত মোৰ পুত্ৰ মানুষ৷

এহেন্তেসে বিষ্ণু আদি পুৰুষ৷৷৩৩

এহি বুলি চিত্ত দঢ়ায়া সতী৷

কৰযোৰে কৰৈ কৃষ্ণক স্তুতি৷৷

যিটো ব্ৰহ্ম নোহে তৰ্ক-গোচৰ৷

নপাৱে বচনে মনে ওচৰ৷৷৩৪

নাহি উতপতি নাহি মৰণ৷

সদায়ে প্ৰণানেমো তান চৰণ৷৷

মঞি যশোদা মোৰ পুত্ৰ স্বামী৷

ব্ৰজৰ সৱে অধিকাৰী আমি৷৷৩৫

হেন অহম্মম সদায়ে কৰো৷

যাহাৰ মায়াত উপজো মৰো৷৷

হেন জগন্নাথ হুয়োক গতি৷

খণ্ডিয়োক আৱে মোৰ কুমতি৷৷৩৬

গুণন্ত শুনি ত্ৰিজগত পতি৷

বিষ্ণু হেন মোক জানিলা সতী৷৷

কৰিলা বৈষ্ণৱী মায়া বিস্তাৰ৷

গুচিল বিষ্ণু-জ্ঞান যশোদাৰ৷৷৩৭

কৃষ্ণত পুত্ৰ-বুদ্ধি ভৈল জাত৷

ধূলা জাৰি তুলি লৈলা কোলাত৷৷

পাৰন্ত চুমা মুখে স্তন দিয়া৷

মোৰ আয়ু লই পুতাই জীয়া৷৷৩৮

ব্ৰহ্মায়ো নজানে যাৰ মহিমা৷

চাৰি বেদে কহি নাপাৱে সীমা৷

হেন মাধৱক তনয় পাইল৷

যশোদা নন্দে কিনো তপসাইল৷৷৩৯

সুনন্দ আদি যত যোগীগণ৷

চিন্তিয়ো নেদেখে যাৰ চৰণ৷৷

হেন পৰব্ৰহ্ম যশোদা সুত৷

ভৈলন্ত কিনো আতি অদভূত৷৷৪০

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে শঙ্কৰে ভণে৷

শুনা শিশু-লীলা সমস্ত জনে৷৷

যেৱে সুখে যাইবা বৈকুণ্ঠ-পুৰী৷

সদায় ডাকিয়া ঘুষিয়ো হৰি৷৷৪১

ঘোষা।।

হে কৰুণাময়

ৰাম কৃষ্ণ প্ৰভু ৰঘুপতি৷৷৪

পদ৷৷

দিনেক যশোদা নন্দ জায়া৷

আপুনি মথন্ত দধি গৈয়া৷৷

কৃষ্ণৰ শৈশৱ লীলা সুমৰি৷

কৃষ্ণ-গীত গাৱন্ত সুন্দৰী৷৷৪২

ক্ষৌম বস্ত্ৰ পিন্ধি দিব্য কাছে৷

কটিত মেখলা বান্ধি আছে৷৷

পুত্ৰ-স্নেহে স্ৰৱে দুয়ো স্তন৷

আজোৰন্তে লড়ে ঘনে ঘন৷৷৪৩

ৰুণ ঝুণ কেয়ূৰ কঙ্কণ৷

শ্ৰম-জলে উজ্জল বদন৷৷

কৰ্ণত কুণ্ডল দোলে আতি৷

খসি পৰে খোপাৰ মালতী৷৷৪৪

এহিমতে মথন্তে প্ৰয়াসি৷

মাৱক ধৰিলা কৃষ্ণে আসি৷৷

মথনিত ধৰিয়া নিষেধি৷

মথিবাক নেদে আউৰ দধি৷৷৪৫

হাসি কোলে লৈলা নন্দ-জায়া৷

দিলা স্তন পুত্ৰ-মুখ চায়া৷৷

দেখন্তে উথলি দুগ্ধ পৰে৷

পুত্ৰ এড়ি গৈলন্ত লৱৰে৷৷৪৬

স্তন পিবে নপায়া কৃষ্ণৰ৷

কাম্পে কোপে অৰুণ অধৰ৷৷

দশন কামুৰি আতি চাণ্ড৷

শিলায়ে ভাঙ্গিলা দধিভাণ্ড৷৷৪৭

মহা কোপে কোঠা পশিলন্ত৷

সিঞ্চৰাই লৱনু ভুঞ্জন্ত৷৷

আসিলা যশোদা নমাই ক্ষীৰ৷

দেখে হাণ্ডি ভাঙ্গিলা দধিৰ৷৷৪৮

জানিলা যশোদা পুত্ৰৰ কৰ্ম্ম গোপী৷

হাসিয়া দেখিলা পশি খুপি৷৷

উড়ল উপৰে বসি হৰি৷

ভুঞ্জন্ত লৱনু চুৰি কৰি৷৷৪৯

শিকিয়াৰ পৰা নমাই আনি৷

বানৰকো দেন্ত দলি হানি৷৷

শঙ্কিত নয়নে নাহি সাৰি৷

দেখিয়া যশোদা লৈলা বাৰি৷৷৫০

মাৰিবে আসন্ত জানি ডৰে৷

দিলা লৰ নামি উড়লৰে৷৷

পাছে পাছে যশোদা খেদন্ত৷

ভয়ে লাগ মাৱক নেদন্ত৷৷৫১

যাক যোগী নপাৱৈ ধ্যানত৷

হেন হৰি পলান্ত ভয়ত৷৷

পুত্ৰক খেদন্ত মহাসতী৷

শ্ৰোণী ভৰে আক্রমিল গতি৷৷৫২

বেগত মেলান ভৈল খোপা৷

গোৱিন্দে মাৱৰ শ্ৰম দেখি৷

ৰহিল কান্দন্তে মুদি আখি৷৷৫৩

সভয় নয়নে চান্ত ডৰে৷

যশোদা ধৰিলা আসি কৰে৷৷

ভাণ্ড ভাঙ্গি আৱে যাইবি কোথা৷

খাইবো আজি কৃষ্ণ তোৰ মাথা৷৷৫৪

সকল লৱনু কৈলি নাশ৷

শুনি প্ৰভু ভৈলা মহাত্ৰাস৷৷

দেখি বাড়ি এড়িলন্ত সতী৷

কৃষ্ণক বান্ধিবে ভৈলা মতি৷৷৫৫

নাহি আদি অন্ত পূৰ্ব্বাপৰ৷

পূৰ্ণব্ৰহ্ম জগত-ঈশ্বৰ৷৷

তাহাঙ্ক তনয় মানি বলে৷

যশোদা বান্ধন্ত উডু খলে৷৷৫৬৷

বান্ধন্ত কৃষ্ণক আনি ধৰি৷

নোজোৰে আঙুলি দুই জৰী৷৷

আৰ জৰী আনি জোৰা দিলা৷

সিয়ো দুই আঙুলি নাটিলা৷৷৫৭

হেন দেখি আৰো জৰী দিলা৷

যশোদা বান্ধন্ত টানি টানি৷৷

শৰীৰৰ বল দিয়া আঁটে৷

তথাপি আঙ্গল দুই নাটে৷৷৫৮

গৃহত পাইলেক যত জৰী৷

এহিমতে যুৰিয়া সুন্দৰী৷৷

উডুখলেৰে বান্ধে চাপি৷

নাটে দুই আঙ্গল তথাপি৷৷৫৯

হেন দেখি হাসৈ গোপীগণে৷

যশোদা বিস্ময় ভৈলা মনে৷৷

শৰীৰৰ ঘৰ্ম্ম যায় বহি৷

হাসিয়া থাকিলা শ্ৰমে ৰহি৷৷৬০

হেন দেখি প্ৰভু নাৰায়ণ৷

স্নেহে লৈলা আপুনি বন্ধন৷৷

জগতৰে আপুনি ঈশ্বৰ৷

তুমি বশ্য ভৈলা ভকতৰ৷৷৬১

ব্ৰহ্মা লক্ষ্মীদেৱী মহাদেৱে৷

নপাইলা আনন্দ হেন কেৱে৷৷

যশোদা প্ৰসাদ যেন পাইলা৷

ইটো গোপী কিনো তপসাইলা৷৷৬২

ভকতৰ বশ্য তুমি হৰি৷

সুখে পাৱে গৃহতে সুমৰি৷৷

ভণিলা শঙ্কৰে কৃষ্ণ-পদে৷

হৰি হৰি বোলা সভাসদে৷৷৬৩

ঘোষা৷৷

ৰাম গোপাল হৰি৷

কৃষ্ণ গোৱিন্দ হৰি ৰাম৷৷৫

পদ৷৷

কৃষ্ণে দেখিলন্ত মাৱ গৃহকৰ্ম্মে গৈলা৷

আঠু কাঢ়ি উডুখল টানিবাক লৈলা৷৷

অৰ্জ্জুনত লাগি ভৈল উড়ল পথালি৷

কঙ্কাল ফান্দিয়া বল দিলা বনমালী৷৷৬৩

কাম্পে দুয়োগোটা বৃক্ষ উডুখলে লাগি৷

উভৰি পৰিল মচ মচ কৰি ভাগি৷৷

শাপ এড়াই দুয়ো পাছে কুবেৰ তনয়৷

তোমাক নামিয়া গৈলা আপুন নিলয়৷৷৬৪

নিৰ্ঘাত শঙ্কিয়া খেদি আইলা গোপজাক৷

বন্দী হুয়া আছা নন্দে দেখিলা তোমাক৷৷

হাসিলেক কোনে হেন কৰিলেক বুলি৷

বান্ধ মেলি কৃষ্ণক কোলাত লৈলা তুলি৷৷৬৫

কিনো আতি নন্দ যশোদাৰ মহাভাগ৷

পূৰ্ণব্ৰহ্ম তোমাক গৃহতে পাইলা লাগ৷৷

ভকতৰ আনন্দ বঢ়ায়া সৰ্ব্বক্ষণে৷

শিশু-লীলা অনেক কৰিলা নাৰায়ণে৷৷৬৬

কেহো বেলা গোপীগণে পাঞ্চৈ গাৱা গীত৷

তাসম্বাৰ প্ৰীতি সাধি কতো কৰা নৃত্য৷৷

মালৰী কৰাহা কতো গোপীৰ বচনে৷

ছায়া-পুতলাক যেন নচাৱে যতনে৷৷৬৭

কেহো বেলা গোপীকাৰ শুনি আজ্ঞাবাণী৷

পাদুকা-পীহ্ৰাক প্ৰভু ধৰি থাকা আনি৷৷

কোন কৰ্ম্ম নকৰিলা হৰি গোকুলত৷

ভকতৰ বশ্য হেন দেখায়া লোকত৷৷৬৮

কোনে ফল লৈবে বুলি ডাকিলা পসাৰী৷

ধান্য দিয়া ফল তুমি খুজিলা মুৰাৰি৷৷

তোমাৰ হস্তক ভৰি দিল ফল বাছি৷

সুৱৰ্ণ-ৰতনে তাইৰ উপচিল পাচি৷৷৬৯

আসিল দানৱ গোট বৎস-ৰূপ ধৰি৷

লাঙ্গলে সহিতে তাৰ ধৰি পাছ ভৰি৷৷

আলগতে ফুৰাই পাক হানিলাহা দলি৷

কপিত্থত পড়ি যমপুৰে গৈল চলি৷৷৭০

ঘোষা৷৷

ৰাম চৰণে ধৰো৷

স্বামী আমি যেন তৰো৷৷৬

পদ৷৷

বকাসুৰে কৃষ্ণক গিলিলা ঠোঁটে ধৰি৷

দেখি গোপ-শিশুগণ যেন গৈলা মৰি৷৷

পাছে তাৰ তালুত লাগিল যেন জুই৷

ছাদিলা কৃষ্ণক বকে বিমূৰ্চ্ছিত হুই৷৷৭১

দুনাই ঠোঁটে গিলিবাক আসে দেখি তাক৷

লীলায়ে ছিৰিলা যেন বিৰিণা-পাতক৷৷

সবান্ধৱে ধেনুকাক নিলা ৰসাতল৷

গোপ-শিশুগণক ভুঞ্জাইলা তালফল৷৷৭২

ময়ৰ তনয় ব্যোম গোপ-ৰূপ ধৰি৷

গোপ-শিশুগণক নিলেক চুৰি কৰি৷৷

গহ্বৰত থৈলা নিয়া ঢাকিয়া শিলায়ে৷

তাক মাৰি শিশুসৱ আনিলা লীলায়ে৷৷৭৩

গোপ গৰুজাকক বেঢ়িলে বন-জুই৷

কৃষ্ণত শৰণ সৱে লৈলে ত্ৰাস হুই৷৷

চক্ষু মুদাই সৱাকো ক্ষণেকে যোগবলে৷

গোকুলক লাগিয়া আনিলা অৱিকলে৷৷৭৪

নন্দক গিলন্তে সৰ্পে ৰাখিলাহা হৰি৷

তোমাৰ পৰশে সৰ্পে দিব্য ৰূপ ধৰি৷৷

শাপ এড়াই গৈলা বিদ্যাধৰৰ নিলয়৷

দেখি গোপগণ ভৈলা পৰম বিস্ময়৷৷৭৫

শয়ন সময়ে সৱ গোপ-গোপীগণ৷

যোগ-বলে বৈকুণ্ঠক নিলা নাৰায়ণ৷৷

বৈকুণ্ঠবাসীৰ সৱে মহিমা দেখাই৷

গোকুলক লাগি প্ৰভু আনিলা দুনাই৷৷৭৬

নন্দক নিলেক বৰুণৰ দূতে ধৰি৷

বৰুণৰ পৰা তাঙ্ক আনিলা উদ্ধাৰি৷৷

তোমাৰ মহিমা নন্দে কহিলা ব্ৰজত৷

শুনিয়া বিস্ময় ভৈলা সৱাৰো মনত৷৷৭৭

ইন্দ্ৰে কৰিলন্ত সাত দিন বৰিষণ৷

এক হাতে উভাৰি ধৰিলা গোৱৰ্দ্ধন৷৷

দুৰ্ঘোৰ ভয়ত নিস্তাৰিলা গোপপুৰ৷

লীলায়ে কৰিলা মহেন্দ্ৰৰ দৰ্পচূৰ৷৷৭৮

সুৰভি সহিতে ইন্দ্ৰে আসিলা প্ৰত্যেক৷

গোৰ ইন্দ্ৰ পাতিয়া কৰিলা অভিষেক৷৷

অনেক ভকতি কৰি দুয়ো স্বৰ্গে গৈলা৷

সেহিদিনা তোমাৰ গোৱিন্দ নাম থৈলা৷৷৭৯

গোপ-কুমাৰিকাসৱে বস্ত্ৰ থৈয়া তীৰে৷

বিৱস্ত্ৰে নামিলা গৈয়া যমুনাৰ নীৰে৷৷

বস্ত্ৰ লৈয়া উঠিলাহা কদম্বৰ গাছে৷

নানা উপহাস কৰি বস্ত্ৰ দিলা পাছে৷৷৮০

কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে গীত ভণিল শঙ্কৰে৷

নাহি আন ধৰ্ম্ম আউৰ কীৰ্ত্তনত পৰে৷

শুনা সৰ্ব্বজন ঐত কেদিন জীৱন৷

বোলা হৰি হৰি আছে যাৱত চেতন৷৷৮১

ঘোষা৷৷

ও কৃষ্ণ নমো ৰাম নিৰঞ্জন হৰি৷৷৭

পদ৷৷

দুষ্ট অঘে পাতিলেক কাপ৷

বাট ভেণ্টি ভৈল ঘোৰ সাপ৷৷

পৰ্ব্বত সমান কলেৱৰ৷

বাইল বেন্ত সম্যকে গহ্বৰ৷৷৮২

তল ওঁঠ মাটিত থাপিল৷

ঊৰ্দ্ধ ওঁঠ মেঘত লাগিল৷৷

জিহ্বাখান যেন ৰাজ আলি৷

বৎস লৈয়া আইলা বনমালী৷৷৮৩

গোৰক্ষ দামুৰি নিৰন্তৰ৷

নজানি পশিল অভ্যন্তৰ৷৷

দেখি তুমি ভক্তৰ স্নেহত৷

পশিলাহা অঘৰ গৰ্ভত৷৷৮৪

দেখি আঁটি ধৰিল দশনে৷

তুলিলেক হাসি দৈত্যগণে৷৷

দেৱগণে কৰে হাহাকাৰ৷

গল ছুঙ্গি ভেণ্টি ৰৈলা তাৰ৷৷৮৫

পেট ফিঙ্কি বায়ু দিলা টান৷

মূৰ্দ্ধা স্ফুটি বাজ ভৈল প্ৰাণ৷৷

তযু পৰশনে কৰ্ম্ম ক্ষীণ৷

অসুৰ কৃষ্ণতে গৈল লীন৷৷৮৬

দেখি নিশবদ দৈত্য-কুল৷

হৰিষে বৰিষে দেৱে ফুল৷৷

অমৃত নয়নে চাইলা হৰি৷

জীলা সৱে গোৰক্ষ দামুৰি৷৷৮৭

ৰঙ্গে বাজ ভৈলা বাংশী বাই৷

ফুৰা সৱে দামুৰি চৰাই৷৷

ব্ৰহ্মা আসি কৰিলন্ত চুৰি৷

নিলা সৱ গোৰক্ষ দামুৰি৷৷৮৮

মায়া কৰি থৈলেক গহ্বৰে৷

কাহাকো নেদেখি দামোদৰে৷৷

ব্ৰহ্মা নিলা জানিলাহা গুণি৷

ভৈলা গৰু গোৰক্ষ আপুনি৷৷৮৯

নিচিনিলা গোৱালী গোৱালে৷

এদিনাত কৰি প্ৰতিপালে৷

ব্ৰহ্মা আসি দেখিলন্ত পাছে৷

গোৰক্ষ দামুৰি সৱে আছে৷৷৯০

পৰম বিস্ময়ে আছে চায়া৷

কৰিলাহা প্ৰভু পাছে মায়া৷৷

গোৰক্ষ দামুৰি-ৰূপ এৰি৷

ভৈলা সৱে চতুৰ্ভুজ হৰি৷৷৯১

সজল জলদ যেন শ্যাম৷

সৱে পীত বস্ত্ৰে অনুপাম৷৷

কেয়ূৰ কঙ্কণে কৰৈ কান্তি৷

হৃদয়ত শ্ৰীবৎসৰ পান্তি৷৷৯২

কম্বু-কণ্ঠ কৌস্তুভে শোভিত৷

বনমালা আপাদ-লম্বিত৷৷

জিলিমিলি জ্বলে বক্ষস্থলে৷

শোভৈ কৰ্ণ মকৰ কুণ্ডলে৷৷৯৩

শঙ্খ চক্র গদা পদ্ম ধৰি৷

আছা সৱে চতুৰ্ভুজ হৰি৷৷

গাৱে গাৱে এক সৃষ্টি কৰে৷

চৰাচৰ সমে সেৱা কৰে৷৷৯৪

মোহ হুয়া ব্ৰহ্মা ভৈলা চুপ৷

দেখন্ত গুচিল সৱে ৰূপ৷৷

পূৰ্ব্বৱতে আছা মাত্ৰ হৰি৷

হংসৰ নামিলা ব্ৰহ্মা ডৰি৷৷৯৫

যেন সুৱৰ্ণৰ দণ্ড প্ৰায়৷

ভূমিত পেলায়া নিজ কায়৷৷

মাধৱৰ পাদ-পদ্ম দুই৷

চাৰি মুকুটৰ আগে ছুই৷৷৯৬

আনন্দতে নয়নৰ জ্বলে৷

সিঞ্চিলন্ত চৰণ কমলে৷৷

উঠি উঠি দুয়ো পাৱে ধৰি৷

আনন্দতে নয়নৰ জ্বলে৷

সিঞ্চিলন্ত চৰণ কমলে৷৷

প্ৰণামন্ত মহিমা সুমৰি৷৷৯৭

মুকুন্দক চাই কথমপি৷

মাথা দোঁৱাই কৃষ্ণ কৃষ্ণ জপি৷৷

প্ৰণামিয়া অনেক ভকতি৷

কৰিবে লাগিলা ব্ৰহ্মা স্তুতি৷৷৯৮

কৃষ্ণ-কথা শুনিয়ো সমাজে৷

আক বৃথা কৰা কোন কামে৷

সাধিয়ো মুকুতি হৰি নামে৷৷৯৯

ঘোষা৷৷

ৰাম নিৰঞ্জন নিৰঞ্জন নিৰঞ্জন হৰি৷

নমো ৰাম নিৰঞ্জন নিৰঞ্জন হৰি৷৷৮

পদ৷৷

নমো গোপ-ৰূপী মেঘ-সম-শ্যাম-তনু৷

গাৱে পীতবস্ত্ৰ হাতে শিঙ্গা বেত বেণু৷৷

কৰ্ণত গুঞ্জাৰ থোকা মাথে মৈৰা-পাখি৷

বন্য-পুষ্প-মালা পিন্ধি ধেনু আছা ৰাখি৷৷১০০

এহি শৰীৰতে আছে যতেক মহিমা৷

মনেও কৰিবে পাৰৈ কোনে তাৰ সীমা৷৷

আছোক পৰমব্ৰহ্ম স্বৰূপ তোহ্মাৰ৷

তাঙ্ক জানিবাক আছে শকতি কাহাৰ৷৷১০১

জ্ঞান-পথ এড়ি প্ৰভু তোমাৰ কথাক৷

কায়-বাক্য-মনে সেৱৈ যিটো সাধুজাক৷৷

যদ্যপি অজিত তুমি তিনিও জগতে৷

তথাপি তোমাক জিনৈ সেহিসে ভকতে৷৷১০২

মুকুতি-ৰসকো স্ৰৱে তোমাৰ ভকতি৷

তাঙ্ক এড়ি জ্ঞান-পথে যিটো কৰে ৰতি৷৷

ক্লেশ মাত্ৰ পাৱৈ সিটো নিষ্ফল প্ৰয়াসে৷

বাহানে পতান যেন তণ্ডুলক আশে৷৷১০৩

যিটোজনে ভুঞ্জে নিজ কৰ্মৰ বিপাক৷৷

আপেক্ষিয়া থাকৈ প্ৰভু তোমাৰ কৃপাক৷৷

কায়-বাক্য-মনে নমে চৰণ তোমাৰ৷

সি সি জন মুকুতি-পদৰ অধিকাৰ৷৷১০৪

মই কেনে দুৰ্ব্বোধ দেখিয়ো ভগৱন্ত৷

মায়াদিৰো ঈশ তুমি অনাদি অনন্ত৷৷

তোমাৰ পৰীক্ষো মই মায়াক প্ৰকটি৷

অগনিৰ আগে যেন ক্ষুদ্ৰ ফিৰিঙ্গতি৷৷১০৫

অন্ধ ভৈল চক্ষু হেলা কৰিলো তোমাক৷

মঞি ভিন্ন ঈশ্বৰ মানিলোঁ আপুনাক৷৷

অজ্ঞৰ ক্ষমিয়ো দোষ জগত-নিৱাস৷

এহি কৃপা কৰা যেন বোলাওঁ তযু দাস৷৷১০৬

গৰ্ভত থাকন্তে উদৰত ঘালে পাৱে৷

তাৰ অপৰাধক নধৰে যেন মাৱে৷৷

তোমাৰ কুক্ষিত আমি আছো চৰাচৰ৷

হেন জানি ক্ষমিয়োক দোষ দামোদৰ৷৷১০৭

ইটো ব্ৰহ্মপদ প্ৰভু আহ্মাক নলাগে৷

কীট পতঙ্গত জন্ম হৌক কৰ্ম্ম ভাগে৷৷

তোমাৰ ভক্তৰ মাজে হুয়া একজন৷

সেৱা কৰি থাকো প্ৰভু তোমাৰ চৰণ৷৷১০৮

কিনো ধন্য ধেনু গোপী ইটো গোকুলৰ৷

যাৰ স্তন-পানে তৃপ্ত ভৈলা দামোদৰ৷৷

অশ্বমেধ আদি কৰি মহাযজ্ঞ যত৷

তোমাক তুষিবে প্ৰভু নুহিকে শকত৷৷১০৯

কিনো ভাগ্য কিনো ভাগ্য ব্ৰজৰ প্ৰজাৰ৷

তুমি পূৰ্ণব্ৰহ্ম হৰি মিত্ৰ ভৈলা যাৰ৷৷

কিনো পুণ্য কৈলে গোকুলৰ বৃক্ষ তৃণে৷

তোহ্মাৰ চৰণ-ৰেণু পাৱৈ ৰাত্ৰি দিনে৷৷১১০

দেখা সৰ্ব্বলোকে কেনে অজ্ঞানী বৰ্ব্বৰ৷

তুমি অন্তৰ্য্যামী তোমাকেসে বোলে পৰ৷৷

শৰীৰক মঞি বুলি বুদ্ধি ভৈলা হত৷

হিয়াথে হৰাইলা তুমি খোজে বাহিৰত৷৷১১১

বৃন্দাবনে তৃণ হৈবো তেৱে মহাভাগ৷

পাইবো ব্ৰজবাসীৰ চৰণ-ৰেণু লাগ৷৷

আজিও বিচাৰৈ পদৰজ দেৱগণ৷

হেন হৰি ভৈলা ব্ৰজবাসীৰ জীৱন৷৷১১২

মাৰিবাক দিল তন পূতনা পাপিষ্ঠী৷

দিলাহা মুকুতি তাইতো পৰিল সুদৃষ্টি৷৷

ব্ৰজবাসী তোমাতে অৰ্পিলা প্ৰাণ-বিত্ত৷

আক আৱে কিবা দিবো খেদ কৰে চিত্ত৷৷১১৩

তাৱে ৰাগ লোভ ক্রোধ পুৰুষৰ চোৰ৷

তাৱে গৃহবাস বন্দীশাল মহাঘোৰ৷

মোহচয় ভৰিৰ নিহল ভৈল তাৱে৷

তোমাৰ ভকতি নৰে নতু কৰে যাৱে৷৷১১৪

তোমাৰ আগত কিবা বোলো বহুবাক৷

যিটো বোলে জানো প্ৰভু নজানে তোমাক৷৷

কায়-বাক্য-মনে মই কৰিলোহো সাৰ৷

তযু চৰণত সমৰ্পিলো কলেৱৰ৷৷১১৫

সমস্তৰে বুদ্ধি সাক্ষী সৱে তুমি জানা৷

আজি ধৰি প্ৰভু মোক দাস বুলি মানা৷৷১১৬

নমো কৃষ্ণ বিষ্ণ-কুল প্ৰকাশ নায়ক৷

দেৱ দ্বিজ পৃথিৱীৰ বুদ্ধি-প্ৰদায়ক৷৷

দুষ্ট দৈত্য দানৱ ৰাক্ষস ক্ষয়ঙ্কাৰ৷

তোমাৰ চৰণে প্ৰভু প্ৰণাম আমাৰ৷৷১১৭

কৰিল অনেক স্তুতি আৰো সৃষ্টিকৰে৷

তাক নকহিলো পদ-বাহুল্যক ডৰে৷৷

এহি বুলি প্ৰজাপতি ভৈলা মোহ হীন৷

কৃষ্ণক কৰিলা তিনিবাৰ প্ৰদক্ষিণ৷৷১১৮

প্ৰণাম কৰিলা চৰণত পৰি পৰি৷

মেলানি মাগিয়া নিজ স্থানে গৈলা লৰি৷৷১১৯

ভণিল শঙ্কৰে কৃষ্ণ-চৰণত ধৰি৷

পাতক ছাড়োক ডাকি বোলা হৰি হৰি৷৷১২০

।।শিশু-লীলা সমাপ্ত।।