________________
এত। লগীয়া কথা। কি বৈজ্ঞাজিক পতিসকলে মন জিকালি পৃথিবীৰ ওপৰ ভাগত যেনেকৈ মাটি আৰু পানীৰ ভাগ কৰা আছে আগেয়ে তেনে নাছিল। আগেয়ে সভবতঃ তাৰ মহাদেৰিণাৰু লগ লগা লি। আটলান্টিক মহাসাগৰ কত পানাৰ পৰা এইটো মোৰ এ এ সময়ত ইওৰোগ আৰু আমেৰিকাৰ মাত মাগৰৰ ব্যৱস্থাৰ নাছিল। সকলে বৈজ্ঞানিকেই স্বীকাৰ কৰে ৰে, যি সমূত্ৰ আগেয়ে ৰত। ছিল কালত সিও এতিয়া ৰাম হৈ আহিছে। সেই নিয়মে বাম পানীও কমে হৈছে। যদি এনে এক সময়ত ভাৰ মহাদেশবিলাক আৰু মোৰ একেলগে খুপই আছিল, তেনেহলে তেতিয়াই ৰে জীৱলাৰু চাৰিওফালে বিস্তাৰিত হৈ গৈছে তাত একো সহে গাই। ইয়াত বাজে প্ৰকৃতি আৰু হত আচৰিত কৌশলৰ ৰোই বিলাকক চাৰিওফালে চতিয়াই দিয়া হৈছে। গছৰ গুটি বতাহত উক্তি বহুত দূৰ ঠাইলে গৈ ভাত আকৌ গছ গজোৱা বহুতে জানে। কোনো কোনো গছৰ ওচৰত বৰ হৰি থকাৰ নিমিতে তলত টি সৰি পৰিলেও হাবিৰ নিমিত্তে তাত গজিব নোৱাৰে। ভগৱানৰ কৌশল তেনে হত গছৰ গুটিবোৰ নোমৰে ঢকা। নোম একা ৩টবিলা হত উড়ি বহুত দুৰৈত পৰেগৈ আৰু তাতে মুকলি ঠাই পালে গছ গজায়। প্লাৱন, বতাহ আৰু কেতিয়াব। চৰাইৰ কাষত বহুত পানীত কাজী আৰু উক্তি এণ এঠাইৰপৰা আন ঠাইলৈ যাব পাৰে। আমি ওপৰত প্ৰাণীবিলাক সাধাৰণত ঘটা শাৰীৰিক অভিব্যক্তিৰ কথা কলে॥ ভাত ৰাজেও এণীৰ মানসিক জগতত বেকি এ আচৰিত অতি ব্যক্তি ঘটিছে তা আলট কৰিলে আৰু বা মানিৰ সাথে। সাৰৰ ৰ প্ৰটোগ্নহোমৰ পৰামিক অভিব্যক্তি হৈ শেষ মানুষ হল; কি কি পৰা অভিব্যক্তি হৈ মানুহৰ নোমাই ওখ গাৰ আৰু এন্ধিৰিলে আন গায় অন্যায় বোধ প্ৰভৃতি উপয় লা লি কৰা টান। এৰ এইবিলাক ভাষ-প্ৰবৃত্তি যি মূল উপকৰণৰ অভিব্যক্তি হৈ বিকি, অৰ আলোচনা আমি এটোপ্লজেনৰ ভিতৰত এ পৰা হল, এই কথা কালোচনাৰ নিচিনাকৈইতে এৰিপেঁ।
