সৃষ্টিৰ প্ৰথমে বাৰ যি কামত নিযুক্ত কৰিছে সি বাৰম্বাৰ জন্ম ধৰিও সেই কামকেই আচৰণ কৰি থাকে। অৰ্থাৎ হিংসা-অহিংসা, বিনয়, বল, ধৰ্ম্ম, অধৰ্ম্ম, সত্য আরু অসত্য ইত্যাদিৰ যাৰ যি গুণ তাক তেওঁ সৃষ্টি কালতে নিয়ম কৰি দিলে। সৃষ্টিৰ পাছতো সেই গুণ তাত সোমাই তাৰ পিছত পৃথিব্যাদিৰ সমৃদ্ধি কামনা কৰি, পৰমেশ্বৰে আপোনাৰ মুখ, বাহু, উরু আরু নাভিৰ পৰা যথাক্ৰমে ব্ৰাহ্মণ, ক্ষত্ৰিয়, বৈশ্য আরু শূদ্ৰ এই চাৰি জাতি স্ৰজন কৰিলে।
⸻
দ্বিতীয় অধ্যায়।
মনুষ্যাদি জীবেৰ উৎপত্তি।
প্ৰথম অধ্যায়ত কোৱা বিৰাট পুরুষে (ব্ৰহ্মা) নিজে তপস্যা কৰি, এজন মহাপুরুষ সৃষ্টি কৰিলে, সেই জনেই মনু; এই মনুয়েই দ্বিতীয় স্ৰষ্টা। মহানুভৱ মনু প্ৰজা সৃষ্টি কৰাৰ কামনাৰে তপস্যা কৰি, প্ৰথমে দহ জন মহৰ্ষি সৃষ্টি কৰিলে। তেওঁ লোকৰ নাম ৰখা;-মরীচি, অত্ৰি, অঙ্গিৰা, পুলহ, পুলস্ত্য, ক্ৰতু, প্ৰচেতা, বশিষ্ঠ, ভৃগু আরু নাৰদ। এই দহ জনে আকৌ মহাতেজস্বী সপ্ত মনুক সৃজন কৰিলে। পূৰ্ব্বে ব্ৰহ্মাই যি সকল দেবতা সৃষ্টি কৰা নাই, সেই সকল দেবতা আরু সেই দেবতা সকলৰ বাসস্থান; অসীম ক্ষমতা সম্পন্ন বহু মহৰ্ষি, যক্ষ, ৰাক্ষস, পিশাচ, গন্ধৰ্ব্ব, অপ্সৰা, অসুৰ; সৰ্প; গরুড়াদি, পক্ষী আরু পিতৃলোক; বিদ্যুৎ; বজ্ৰ, মেঘ, ইন্দ্ৰধনু, উল্কা, ভূমিকম্প আরু অন্তৰীক্ষৰ উৎপাতধ্বনি; ধূমকেতু, ধ্ৰুব আকৌ অগস্ত্য়াদি নানা প্ৰকাৰ জ্য়োতিৰ্ম্ময় পদাৰ্থ,
‡ এও লোককে প্ৰজাপতিও বলে।
