সৌৰজগতৰ ক্ষীণ আভাস।
আন্ধাৰ ৰাতি নীল আকাশত অগণন জ্যোতিষ্কৰ শোভা দেখিলে মনত অপাৰ আনন্দৰ উদয় হয়। ৰাশি ৰাশি উজ্জ্বল জ্যোতিষ্কপুঞ্জ হীৰাৰ ফুলৰ নিচিনাকৈ আকাশত ওলমি থকা দেখিলে মনত ভাব হয়, যেন ৩৩ কোটি দেৱতাৰ লৰা- ছোৱালীবিলাকে দীপ জ্বলাই দীপান্বিতা-উৎসৱ কৰিছে।
কিন্তু আচালতে আকাশৰ জ্যোতিষ্কবিলাক এনেবিধৰ নহয়। জ্যোতিৰ্ব্বিদ পণ্ডিতসকলে এইবিলাকক গ্ৰহ, নক্ষত্ৰ, উপগ্ৰহ আদি কেইবাটাও ভিন্ ভিন্ শ্ৰেণীত ভাগ কৰি লৈছে। এওঁ- বিলাকৰ মতে আমাৰ সূৰ্য্যও এটি নক্ষত্ৰ। গ্ৰহ আৰু নক্ষত্ৰৰ ভিতৰত প্ৰভেদ অনেক।
(১) নক্ষত্ৰৰ নিজৰ পোহৰ আছে, গ্ৰহৰ নিজৰ পোহৰ নাই। গ্ৰহবিলাক, যে উজ্জ্বল দেখা যায়, তাৰ কাৰণ সূৰ্য্যৰ পোহৰ হে।
(২) গ্ৰহবিলাক নক্ষত্ৰৰ তুলনাত অনেক সৰু।
(৩) গ্ৰহবিলাক আমাৰ ওচৰত, নক্ষত্ৰবিলাক কোটি কোটি গুণ দূৰত।
(৪) গ্ৰহবিলাকক সাধাৰণতঃ দূৰবীক্ষণত ডাঙৰ দেখা যায়, কিন্তু নক্ষত্ৰৰ আঁকাৰ প্ৰায়েই একে থাকে। গ্ৰহ আৰু নক্ষত্ৰৰ ভিতৰত ঘাইকৈ প্ৰভেদ এই, যে গ্ৰহবিলাক সূৰ্য্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰে আৰু উপগ্ৰহবিলাক নিজ নিজ গ্ৰহৰ চাৰিওপিনে ঘূৰে।
