১৭২ ভাৰত বুৰঞ্জী
বঙ্গদেশ এই আন্দোলনৰ কেন্দ্ৰ আছিল। ল্ কাৰ্জ্জনে বিপ্লবী আন্দোলন ধ্বংস কৰিবৰ কাৰণে শাসনকাধ্য চলোৱাৰ স্মুবিধাৰ অজুহাত লৈ বঙ্গদেশক দুভাগ কৰে। বঙ্গ-বিভাগৰ বিৰূদ্ধে দেশজুৰি তৃমুল আন্দোলন হল। গেপালকৃষ্ণ গোখলে, লোকমান্য তিলক, স্বুৰেন্দ্ৰনাথ বন্দ্যোপাধ্যায়, বিপিনচন্দ্ৰ পাল আদি সকলোৱে এই আন্দোলনত অংশ গ্রহণ কৰিলে। এই আন্দোলন “স্বদেশী আন্দোলন” নামে জন| যায়। বৃটিচ সাআ্জাজাবাদী সকলৰ স্বাৰ্থত বাধ| দিবৰ কাৰণে বিদেশী বনস্তু বজ্জন কৰিবলৈ আন্দোলনৰ নেত| সকলে উপদেশ দিছিল। ১৯০৫ খুঁঃত ল্ কাৰ্জ্জনে কাম এৰি বিলাতলৈ যায়।
প্রশ্ন
১ ৷ ল্ ৰিপণে কি কি জনহিতকৰ কাম কৰিছিল }
২ ৷ ল্ কাৰ্জনৰ শাসনকালৰ চমু টোকা লিখ ৷
৩ ৷ চমু টোক| লিখ| ঃ--ব্ৰহ্মৰ ২য় যুদ্ধ, মণিপুৰৰ যুদ্ধ, স্বদেশী আমন্দোলন্ ।
২য় লঁ মিণ্টে৷ । ( ১৯০৫--১৯১০ ) লৰ্ড কাৰ্জ্জনৰ পাছৰ জন| ৰাজপ্ৰতিনিধি লৰ্ড মিণ্টো ৷
তেওঁ আহিয়েই স্বদেশী আন্দোলন বন্ধ কৰিবৰ কাৰণে কঠোৰ দমন নীতি অৱলম্বন কৰিলে। অশ্বিনীকুমাৰ দত্ত, বিপিন
