দুই ঠেঙৰ মাজত মুৰ সুমাই দোৰোল খাই ওপৰ মুখে কি চাইছে?
চেলা—সিহঁতে ওপৰমুখে নৱগ্ৰহ তত্ত্ব সন্ধান কৰিছে।
বুঢ়া—সৌটো কি?
চেলা—সেইটো জ্যামিতি।
বুঢ়া—তাৰে কি হয়?
চেলা—মাটি জোখা হয়।
বুঢ়া—অ’ ইয়াৰেহে আমাৰ সীমা জুখি দিয়া হয়, সজ! সজ!
চেলা—এইখন চা। এইখন পৃথিৱীৰ মানচিত্ৰ। এইখন এথেন্স।
বুঢ়া—এথেন্স? কোনে পতিয়াব? দেৱানী আদালতখন বহা নেদেখোচোন।
বুঢ়াই ঘৰৰ চালৰ ফালে চকু ফুৰালত দেখিলে পাচি এটিৰ ওপৰত কোনোবা এজন ওলমি আছে। “সেইটো কোন? পাচি এটিত ওলমি আছে?”
চেলা—সেইটে৷ “তেওঁ”।
বুঢ়া—কোন “তেওঁ”?
চেলা—চক্ৰেটিছ।
দুই-তিনিবাৰ গল-হেকাৰি মাৰি কোনোমতে বুঢ়াই চক্ৰেটিছৰ দৃষ্টি আকৰ্ষণ কৰিলে। “তোক কি লাগে হেৰ এদিনীয়া, খন্তেকীয়া প্ৰাণী! মই বায়ুমণ্ডলত খোজ কাঢ়ো আৰু মোৰ ওখ ভাব সূৰ্য-মণ্ডলত বিচৰণ কৰে।”
বুঃ—অ’ পাচিটোত উঠি দেৱ-দেৱীৰ প্ৰতি হেয় চকুৰে চোৱা হ’বলা, হয়নে?
চঃ—বায়ুমণ্ডলত বিহাৰ নকৰিলে, সূক্ষ্ম বায়ব্য তত্ত্ব গ্ৰহণ কৰিব নোৱাৰি। পৃথিৱীৰ ওপৰত থাকিলে ইয়াৰ হোঁপনি শক্তিয়ে বুদ্ধিৰ ৰস হুঁপি শুকাই পেলায়।
বুঃ—বুজিলো, শাহ নোহোৱা ভোলৰ চোঁচোৰা যেন হয়। এবাৰ নামি আহাচোন। মই বিদ্যা বিচাৰি আহিছো, এটি শিকনি দিয়া।
