১৩৮ অসমীয়া ব্যাকৰণ আৰু ভাষাতত্ত্ব বিভক্তিৰূপে অপভ্রংশ প্রাকৃততে তৃতীয়, চতুর্থ, পঞ্চমী, যষ্ঠ আৰু সপ্তমীতে চলিছিল আৰু দ্বিতীয়তঃ যৰ আকৃতি সকলাে বিভক্তিৰে আকৃতি হৈছিল। অপভ্রংশৰ এই একাকাৰ কৰিব খােজা নিয়ম প্রাকৃতিক ভাষাশিত সম্পূর্ণরূপে ৰক্ষিত হৈছিল আৰু সেই সময়তে হুম বিভক্তিটো হু’ বা ‘হন’ত পৰিণত হৈ অসমীয়া ভাষাত সাধাৰণত সকলাে বিভক্তিৰ বহুবচন ৰূপে ব্যৱহৃত হ'ল। ইয়াৰ চিন তির্যক একবচনত অসমীয়াত থাকি গল; যেনে, তােহে। কর্তা আৰু কৰ্মকাৰকৰ একবচনত অকাৰা শৰৰ উত্তৰ ‘উ’ হয়। যেনে, এ জা, অগ্নি, মধুক। হেমচন্দ্ৰৰৰ এই মত—“মােৰস্যোৎ”। হেমচ, ৪৩২১। যেনে, অপ-হমুহে ভুৱণভয়ঙ্কক তােসিস ণিগগউ ৰহৰি চড়িউ। 4. শমূখে ভুনকােধিতশৱৰৰ ৰথঙ্গোপৰি আৰুঢ়ঃ। (খ) “হােচ্ছ। আমাে হে চ স্যাৎ। কখছে।” এনে শব্দৰ উত্তৰত কর্তা আৰু কৰ্মৰ একবচনত “হে” ও হয়। যেনে, বৃক্ষ। এই ‘হাে’ যষ্ঠিীৰ একবচনৰ চিন। হেমচন্দ্ৰৰ মতো তেনে ;-“ওঃ মুহােসৱ”। হেমচ, ৩৩৮। যেনে, | অপ-ত হউম কলিযুগি দুহহহ বলি কিউ সুঅণস। স—তাহং কলিযুগে দুলভ বলিং ক্রিয়ে সুজন। (গ) “সৌ পুংগত ও চিৎ। সঙ্গে। কর্তাকাৰকৰ একবচনত অকাত পুলি শৰৰ উত্তৰত কেতিয়াবা ও হয়। যেনে, সর্পঃ। হেমচৰৰ এই মত, সৌ পুংপন্যা , হেমচ. ৪৩৩২। যেনে, অপৰিসএন বি জে মিলই সহি সােহং শাে াউ। সশনােপি যাে মিলতি সখি সৌখ্যানাং স বান। (ঘ) “আসসা হে চ। কখছে। বালাতে। এক বা একাৰাত শব্দৰ পাচত কর্তা আৰু কৰ্মৰ বহুৰচনত ‘হে’ হয়। যেনে, বসৱ ; বালাসকল। ৰাৰিকে এই ‘হে’ বিভক্তি যে বা যী ৰিতি প্রত্যয়। সঙগেছে। হেমচ, ৩৫। যেনে, অপভ্র, তুচ্ছ কহে, তুমধ্যায়ঃ।। ‘মিয়া হে, হেমচ. ৪৩৫৯। যেনে, হে-যা; পত্র, অ=ে তা ; . কহে, কাঃ । ৩) “যিয়া উচ, চ শসাে। বালাই। চাৰ লাহে। একাত বা কাৰাত গীলি শাৰ পাচত কর্তা আৰু কৰ্মৰ ৰচনত উ বা হে
পৃষ্ঠা:অসমীয়া ব্যাকৰণ আৰু ভাষাতত্ত্ব.djvu/২৬৪
অৱয়ব