দিল্লীত তিনিটা বছৰ
দুবছৰ আগতে দিল্লীলৈ আহিছিলো কেইটামান দিনৰ বাবে ফুৰিবলৈ। এইবাৰ আহিলো থাকিবলৈ নতুন এটা চিনাকি লৈ। আছিলো অনিমা দাস, হ’লো অনিমা গুহ। নিজকে চিনি নোপোৱা যেন লাগিল। আজিকালি বেছিভাগ ছোৱালীয়ে পিতৃদত্ত উপাধিটোৰ সৈতে স্বামীৰটোও সাঙুৰি লয়। কম সংখ্যকে জন্মসূত্ৰে পোৱাটোকে ৰাখে। আমাৰ সময়ত নিজৰ আইডেনটিটি ৰক্ষা কৰাৰ ধাৰণাটোৱে নাছিল। পিছে পলমকৈ উপলব্ধি কৰিছো যে কেৱল জন্মসূত্ৰে পোৱা উপাধিটোকে ৰখা উচিত। অৱশ্যে এইটো মোৰ ব্যক্তিগত মতামতহে। এই প্ৰসংগত নিৰুমপা বৰগোহাঞিলৈ মনত পৰিছে। তেওঁ সকলো ফালৰ পৰা এগৰাকী অত্যন্ত সাহসী মহিলা। এই বিষয়ে নামনিৰ এজন ডেকাৰ লগত আলোচনা কৰি থাকোতে তেওঁ কৈছিল যে উজনিৰ আহোম মহিলাসকল সাহসীয়ে হয়, নামনিৰ মহিলাৰ মাজত হেনো এইটো গুণৰ অভাৱ। মই দীৰ্ঘশ্বাস পেলালো। আমি তেওঁক ছাত্ৰী অৱস্থাৰে পৰা চিনি পোৱাসকলে জানো নিৰুপমা নামনি অসমৰ কলিতাৰ ছোৱালী। বৰগোহাঞি উপাধিটোৱে, বিবাহ অনুষ্ঠানত উচ্চাৰিত দুটামান মন্ত্ৰোচ্চাৰণে তেওঁক উজনিৰ আহোমত পৰিণত কৰিলে। মোৰ নিজৰ ক্ষেত্ৰতো একেই অৱস্থা হৈছে। এবাৰ সাক্ষাৎকাৰ ল’বলৈ অহা তৰুণী সাংবাদিক এগৰাকীয়ে অনেক প্ৰশ্ন কৰাৰ পাছত সুধিলে— ‘আপুনি অসমীয়া কয়, লিখে, মেখেলা- চাদৰ পিন্ধে। আপুনি অসমতে ডাঙৰ হোৱা নেকি?’ মোৰ বৰ্তমানৰ উপাধিটোৰ বাবেই এনে এটা প্ৰশ্নৰ সন্মুখীন হোৱা নাছিলো নে? আমাৰ ঘৰৰ লগত যথেষ্ট ভাল সম্পৰ্ক থকা ডেকা লেখক এজন কেইবছৰমান আগতে বৰ উত্তেজিত হৈ আহি কৈছিল— ‘বাইদেউ, মোৰ যে ইম্মান স্ফূৰ্তি লাগিছে ফণী তালুকদাৰৰ মুখে শুনি যে আপুনি অসমীয়া!’ মোক তেওঁৰ আৰু আপোন যেন লাগিছিল কাৰণ আমাৰ মাৰ পূৰ্বপুৰুষ কামৰূপীয়া। ডেকাগৰাকীও সেই অঞ্চলৰ।
ভ্ৰান্ত চিনাক্তকৰণে কেতিয়াবা মনত পীড়া দিয়ে। সমাজৰ এজন গণ্য-মান্য মানুহে হেনো কৈছে যে অসমীয়া ভাষাত লিখিলেও মই হেনো প্ৰো-বেংগলী। মানুহজনৰ লগত মোৰ ব্যক্তিগত চিনাকি নাই, মই নাভাবো মোৰ লেখাবোৰত—‘প্ৰো-বেংগলী’ গোন্ধ পোৱা যায়। মোৰ বিবাহোত্তৰ উপাধিটোৱে তাৰ একমাত্ৰ কাৰণ। নিৰুপমা অথবা মোৰ ক্ষেত্ৰতে নহয় আৰু অনেকৰে এই অভিজ্ঞতা হৈছে। কলকাতাত আমাৰ চুবুৰিটোত মিছেছ হুছেইন নামৰ এগৰাকী অসমীয়া মহিলা থকা বুলি দুই-একৰ মুখে শুনিছিলো। তেওঁৰ স্বামী অসমীয়া নহয়। এদিন হঠাতে এখন মিঠাইৰ দোকানত মিছেছ হুছেইন নামেৰে জনাজাত মানুহগৰাকীক লগ পালো। আমাতকৈ চাৰি বছৰে ছিনিয়ৰ মিছেছ হুছেইন এগৰাকী হিন্দু মহিলা। আইডেনটিটি হেৰুৱাই তেৱোঁ যে কিছু পৰিমাণে ভুগি আছিল, কথা বতৰাতে বুজি পাইছিলো। তেওঁ আগৰ উপাধিটোৰে জনাজাত হোৱা হ’লে নিজকে নিশ্চয় শিপাহীন যেন নালাগিলহেঁতেন।
যাওক বাৰু এইবোৰ কথা। পিতৃতান্ত্ৰিক সমাজ ব্যৱস্থা যেতিয়া মানি লৈছো, শিপাহীনত্ব অৱস্থাও মানি ল’ব লাগিব। আন কথালৈ আহো। আগতে কোৱা হৈছে যে ৰান্ধনী ঘৰৰ
