হওঁ আমাৰ উলুবাৰীৰ ঘৰৰ ওচৰত এসময়ত গোপীনাথ বৰদলৈ বাসকৰা ঘৰটোলৈ চালে। দৰ্শনীয় গৃহ হিচাপে সুৰক্ষিত কৰি ৰাখিব পৰা নগ'লহেঁতেননে?
আমেৰিকাত বাংলাদেশ দেখিলো : অসমৰ পৰা সাত সাগৰ তেৰ নৈ পাৰ হৈ গৈ ঘৰৰ কাষৰে বাংলাদেশৰ পৰা অহা ইলিছ মাছ কিনিবলৈ নিউয়ৰ্ক মহানগৰীৰ কুইন্ছ অঞ্চলৰ জেকচন হাইটছ চুবুৰীটোলৈ আহিছিলো। পুত্ৰৰ ঘৰৰ পৰা সেইখিনি ঠাইলৈ এঘণ্টামানৰ দূৰত্ব। চাহাবহঁতৰ দোকান-বজাৰৰ মাজত বাংলাদেশী দোকান এখন দেখা পাম বুলি আশা কৰিছিলো। পিছে ক’ত চাহাব। ক’ত চাহাবৰ দোকান। বগা বা ক’লা কোনো বৰণৰ আমেৰিকান চকুত নপৰিল। কেউপিনে বাংলাদেশীৰ দোকান, বাটেৰে অহা-যোৱা কৰা সকলো মানুহ বাংলাদেশী। মানুহবোৰে কথা পাতিছে বাঙাল ভাষাত। অলপো আশা নকৰা পৰিস্থিতি।
বাংলা ভাষা বাংলাদেশৰ ৰাষ্ট্ৰীয় ভাষা। কিন্তু কথা বিশুদ্ধ বাংলাত নাপাতে, পাতে পূব বাংলাত প্ৰচলিত কথিত বাংলাত। অসমৰ বাঙালীসকলেও কথিত বাংলাত কথা কয়। এই কথিত ভাষাটোকে কোৱা হয় বাঙাল ভাষা। পশ্চিমবংগৰ মানুহে পূৰ্ববংগৰ মানুহক বাঙাল বুলি ইতিকিং কৰে, উজনি অসমৰ মানুহে নামনিক ঢেকেৰী বুলি কোৱাৰ দৰে। সিদিনা বাংলাদেশী অধ্যুষিত এলেকাটোত এষাৰ ইংৰাজী বাক্যও কাণত নপৰিল। সকলোৱে বাঙাল ভাষাত কথা কোৱাত ব্যস্ত। চাৰিওফালে গিজগিজাই থকা দোকানবোৰৰ ছাইনবোৰ্ডবোৰো বাংলা আখৰেৰে লিখা! বিস্ময়ত হতবাক হৈ দোকানবোৰৰ নামবোৰ পঢ়ি গ'লো এফালৰ পৰা — অৱকাশ, মুক্তাধাৰা, আলাদ্দীন, ৰাজভোগ, খামাৰবাৰী (পামঘৰ) ইত্যাদি। হালাল কৰা মাংস বেচিছে ‘হালাল-মাংস’ৰ দোকানত। কাবাব বিক্ৰীৰ দোকানখনৰ নাম ‘কাবাব কিং’।
সিদিনা আছিল শুকুৰবাৰ। এটা নিৰ্দিষ্ট সময়ত নামাজ পঢ়িবলৈ কিছুমানে ধুপ্ধাপ বহি গৈছিল এটা গলিৰ ফুটপাথত। এইবোৰ চাই-চিতি অবাক হোৱা বন্ধ কৰি সোমাই গৈছিলো আলাদীন নামৰ ৰেস্তোৰাঁ এখনত। সোমায়ে দেখিলো চাহৰ পিয়লাত ধুমুহা তুলি ডেকাসকল বাঙাল ভাষাত বিবিধ আলোচনাত ব্যস্ত। আমিও একোটাকৈ চিংৰা আৰু খেজুৰৰ গুড়ৰ সন্দেশ লৈ বহি কাষ্টমাৰসকলৰ ৰেহ-ৰূপ চাই থাকিলো। এওঁলোকক দেখি আমাৰ বিশুদ্ধ বাংলাভাষী কলকতীয়া বিয়ৈ অবাক। উত্তেজিত। তেওঁৰ বিশ্বাস হ’ব নোখোজে সেই অকমাণি পিছপৰা বাংলাদেশৰ এটা সাধাৰণভাৱে শিক্ষিত শ্ৰেণীৰ মানুহ চাহাবৰ দেশৰ আহল- বহল অঞ্চল এটাত কি যাদুৰ বলত
