ঘঁৰিয়ালডাঙাৰ কথা : এটি টোকা
কোষেশ্বৰ খনিকৰ
ষোল্লটা চুটি গল্পৰে ‘ঘঁৰিয়ালডাঙাৰ কথা’ বিপুল খাটনিয়াৰৰ অসমীয়া গল্প সাহিত্যলৈ এক অনন্য সংযোজন। গল্পসমূহৰ মূল সুৰ মানৱতাবাদ। কেইবাটাও গল্পত মানৱতাৰ অৱমাননাক হৃদয়স্পৰ্শী ৰূপত দাঙি ধৰা হৈছে। এই দিশত ‘বোবা নদী সৰাফুল’, ‘বাণীকান্ত’, ‘হাৰান কুণ্ডুৰ ঘৰ’, ‘মিজোজাই’, ‘হাজী’, ‘ৰাগ কেদাৰ’ বিশেষভাৱে উল্লেখযোগ্য। ‘শিলনিত বোটলা মাছ’ গল্পটোৰ মূলতে সীমাসমস্যা হ’লেও মানৱ সম্পৰ্ক দুৰ্বল কৰাত ইয়াৰো ভূমিকা আছে। ধৰ্ম তথা অন্ধবিশ্বাস, দুৰ্নীতি, ভণ্ডামিৰ স্বৰূপ উদ্ঘাটন হৈছে ‘শিহু’, ‘সখি’, ‘হিজৰা’, ‘হস্তৰেখা’, ‘ভূঁইকপ অহাৰ আগতে', ‘গঁড়’ আৰু ‘ঘঁৰিয়াল ডাঙাৰ কথা’ত। ‘সোণটি গৰীয়া’ বীৰ পূজা তথা আত্মবিশ্বাস সংস্থাপনৰ ভেটি।
লেখকে প্ৰত্যক্ষভাৱে কোনো মতামত নিদিয়াকৈ একোটা পটভূমিৰ চিত্ৰ দিছে। সামৰণিকে ধৰি কাহিনীটো সুসংহত কৰি লোৱা কামটো পাঠকলৈ এৰা হৈছে। তদুপৰি পঢ়ি শেষ হ’লেও মনত শেষ নোহোৱা আলোড়ন এটা থাকি যায়; পাঠকে প্ৰায়ে চিন্তা কৰিবলগীয়া হয়— তাৰ পিছত কি হ’ল, দোধোৰ-মোধোৰ অৱস্থা এটা ৰৈ যায়, পাৰ্থ ঘোষৰ বংশধৰ কোন ভাইকণ নে সুৰেশ, নে দুয়োজন? লাই ধুৰুকা নে বুধেশ্বৰ কোনটো মৰিল, নে দুয়োটা?
কল্পনা আৰু বাস্তৱৰ সন্মিলন ঘটিছে কেইবাটাও গল্পত। উদাহৰণ স্বৰূপে, ডিগবৈৰ অজিত কৰক আনি গল্পৰ মাজত থিয় কৰাইছে যিটোৱে আবেদন আৰু পৰিহাস তীব্ৰ কৰিছে। হাজী আৰু ঘঁৰিয়ালডাঙাত লেখকৰ প্ৰত্যক্ষ উপস্থিতিয়ে অনুভূতিক বাস্তৱতা দান কৰিছে।
ভৌগোলিকভাৱে গল্পসমূহৰ পটভূমি উজনি নামনি ধৰি সমগ্ৰ অসম বিস্তৃত।