ক ১১১ তৈয়াৰ কৰে, আৰু ‘মেমাং’লৈ (মৃতক আজলৈ) গড়ায়। সেমালৈ ভাত- ৰাজোতে হালধি, পিয়াজ, মচলা, লোগ, সে আদি একো নিদিয়ে। কেৱল পানীৰে ৰান্ধি দিয়ে। ৰাভাৰ প্ৰথামতে মতা মানুহে ‘কোংলৈ ভা, আ, মদ আদি যে আগবঢ়াব নোৱাৰে। কেৱল নিজ বাৰায় আৰু বিহু তিৰোতা ঝ ফেললীকনেহে আগবঢ়াব পাৰে। আন বাৰায়ৰ তিৰোতায়ো ই কৰিলে আবঢ়াৰ পাৰে।.মোল ভাত-আজা অৰ্পণ কৰাকে মায়-চকে' বঢ়োৱ বুলি কয়। বাতেৰেহে মেলে আগবঢ়াব লাগে। ঘৰৰ ভিতৰত মোৰ যি ভাত গঢ়োৱা হয়, সেই ঠাই ওপৰত চাৰিওফালে চাৰিডাল খুটি পুতি এখন ৰখা লোৰ চায়ে না হয়। যেখানে ভাত-আঞ্জা আগবঢ়োৱাৰ কাম শেষ হলে সেইবোৰ সামগ্ৰী চিন্তা ওপৰত কি থৈ অহা সৰু জুপুৰী ঘৰটোৰ ভিতৰত থৈ অহা হয়। মৃতকৰ নামত ১০ মন দখল বগা কাপোৰ সেইদিনাই স্বাৰাম ৰা বুলি যিকোনো তিনেক দৰ্শক হয়। এই সকলো কাম দিনৰ ভাগতেই সমাধা কৰা হয়। শয়অৰি ভাৰ প্ৰতে বিধবা হলে শাখা-সেন্দুৰ পিন্ধিব পাৰে যদিহে মহাৰীসকলে অনুমতি প্ৰদান কৰে। সমাজক আমি ভোজন কৰাব লাগে। এইটো এটা সাখল আৰ এখ। বিশেষ মন কৰিবলগীয়া যে মায় ভাসলে মানুহ মবিলে শটো ধুই পখালি নতুন কাপোৰ পিন্ধাই মূৰটো পূৰ্ব মুৱাকৈ ৰাই ৰাখে। তিনোতা হলে ধুই- পখালি তেল-সেন্দুৰ পিন্ধায়। শশানতে চিতাখন পূৰ্ব-পশ্চিমাকৈ প্ৰত কৰি শটোৰ মূৰটো পূৱপিনে ৰাখি চিতাত তোলে। যিজনে শ্ৰৱৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰে, সেইজনেই চিতখন সাতবাৰ ঘূৰি মুখাগ্নি কৰে। সাধাৰণ শ্ৰাদ্ধৰ উপৰিও ফাগাষ্ঠি ফাৰ অৰ্থ ৰাতি গাঠিৰ অৰ্থ মৃত্বক প্ৰেতাত্মাৰ বেদী; য'ত নেকি খাদ্যদ্ৰব্য অৰ্পণ কৰা হয়। ৰাতি এই সমাপন কৰ হয়। সেয়েহে ‘ফাৰগঠি’ কোৱা হয়। ই ফাকাৰি নামেৰেও ফলভাৱে জনাতি। ফাগাঠি আৰু ৰাংকাজি’ নামে আৰু দুই একা একা প্ৰথা আছে। কালি এ খবহুল। বৰ্তমান অৰ্থনৈতিক সমস্যাৰ বাবে ক’ি না আৰ এৰি পেলাইছে। ফাগা’িএকো বাদ দিব ধৰিছে। ভাংতি চহকীমাৰ বিয়ে অন ক টন। এই আৰ কাম নিৰ্দিষ্ট দিন পৰ মত কাতি মত নিনলৈকে চলি থাকে আৰু সমাজত গোটেই কেইদিন গাহ, কু অপিৰে জোন দিব লাগে। ক্ষ লানি নিচিগাকে পূৱই সনাক সই কব লাগে। কোন বেকি কি দিন অধিক গতিৰে মৃত্য-গীত, আমোদ-মেল চলি থাকে। ফাগতি কৰিবটা হলে এক দিৰ জিলুৱাৰে। ক আ ফ তি, লয় আৰু মীলকমলেৰ।কোনো
