কিন্তু!
ভনীজনী যে ৰৈ নাথাকিল তােমাৰ বাবে। বগা কাপােৰেৰে ঢাকি থােৱা ভনীজনীৰ কাষত বহি তুমি একো ফুটকে নাপালা নৈঋত। অন্তঃসত্বা আছিল তাই। গাঁৱলীয়া ঔষধেৰে বলপূর্বক গর্ভপাতৰ চেষ্টা চলােৱাত অধিক ৰক্তক্ষৰণ হৈ তাই মৃত্যুমুখত পৰিল।
এহাতে চাকৰিৰ যােগদান পত্র, আনহাতত নৱ বিবাহিতা পত্নী আৰু কান্ধত মৰমৰ ভনীজনীৰ মৃতদেহ। যিমান হিয়াঢাকুৰি কান্দিও ভন্টীক ঘূৰাই আনিব নােৱাৰিলা নৈঋত। সেই ৰাস্তাৰ পৰা তুমি আঁতৰি আহিলা। খুড়াৰ ঘৰখন তুমি তােমাৰ ভূগােলৰ পৰা আঁতৰাই দিলা।
* * * *
শিল পৰা কপৌৰ দৰে থৰ হৈ ৰৈছোঁ নৈঋত। কোনােদিনে নেদেখা ষােল্ল বছৰীয়া ছােৱালীজনীয়ে মােক কন্দুৱাই আছে। ছােৱালীজনী লাহে লাহে সৰু হ’ল। ফুটফুটিয়া ফ্রক এটা পিন্ধি তাই গান গালে। চকুপানীখিনি মােহাৰি চালোঁ এইজনী দেখােন মােৰ অৰণ্যা। মােৰ মৰমৰ মাজত ডুব গৈ থকা জীউজনীওটো এদিন ডাঙৰ হ’ব। বহুত সপােনৰ মাজত ডুবাই ৰখা মােৰ জীজনীৰ দৰে তায়াে চাগে এদিন মাকৰ বুকুত এনেকৈয়ে সােমাই আছিল। চেপি থােৱা কান্দোনটোৱে এইবাৰ শব্দ পালে, গতি ল'লে, বানৰ ৰূপ ল'লে, ভূমিকম্পৰ দৰে জোকাৰণি হ’লসেই জোকাৰণিত বিধ্বস্ত হৈ পৰিল মােৰ মনৰ বিভূতি-বৈভৱ।
অলপ দেৰিৰ পাছত সুস্থ হ’লোঁ। পানী এগিলাচ খাই ল’লোঁ। নিজকে চম্ভালি আকৌ পৃষ্ঠা লুটিয়ালোঁ।
ৰাধা আহিল তােমাৰ জীৱনলৈ। লাহে লাহে চাকৰি জীৱনে আমুৱালে তােমাক। এম এ কৰাৰ ইচ্ছা এটা বুকুত নতুনকৈ গজি উঠিল। নিজৰ অৱস্থাটো টনকিয়াল কৰিবলৈ তােমাক এটা ভাল চাকৰিৰ দৰকাৰ। ৰাধাৰ দেউতাকে কৈছিল,মােৰ মাত্ৰ এজনীয়েই ছােৱালী, গােটেই সম্পত্তি তুমিয়েই পাবা। কিহৰ ইমান চিন্তা কৰিছা? ইয়াৰ পৰা ওলাই যাব লাগে কিয়?
তােমাৰ পুৰুষত্বত আঘাত হানি তেওঁ প্ৰায়েই কৈছিল কথাষাৰ। বুজি উঠিছিলা তুমি, তেওঁ নিজৰমতে চলাবলৈ তােমাতকৈ বাধ্য জোঁৱাই হয়তাে দ্বিতীয় এজন নাপালেহেঁতেন। তুমিও গৰজি উঠিলা এইবাৰ। ৰাধাক কিছু কঠোৰভাৱেই ক’লা, ‘মই বেলেগ চাকৰি বিচাৰিম। তােমাৰ ঘৰৰ সম্পত্তি যাতে মােৰ নামলৈ নাহে সেই কথাটো দেউতাৰাক বুজাই দিবা।'
শহুৰ আৰু তােমাৰ মাজত হিম-শীতল যুদ্ধ এখন সিদিনাই আৰম্ভ হ’ল। তুমি ডিব্ৰুগড় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ হােষ্টেললৈ গুচি আহিলা। ৰাধা তেতিয়া দেউতাকৰ ঘৰত। লাহেকৈ জীৱনটো চিজিল লাগিছিল তােমাৰ। এম এ পাছ কৰাৰ পাছতে বিভাগীয় মুৰব্বী ছাৰে খালী হৈ থকা অস্থায়ী প্রৱক্তাৰ পদত আৱেদন কৰিবলৈ ক’লে। লগতে গৱেষণাৰ কামতাে আগবাঢ়িবলৈ পৰামর্শ দিলে। নিঃসন্দেহে সেয়া আছিল ভাল পৰামর্শ।
সময়বােৰে গতি লৈছিল। জীৱনৰ এখিনি কঠিন সময়ৰ পাছত দুটা ভাল খবৰে তােমাক সম্ভাষণ জনাইছিল। প্রথমটো, চাকৰিৰ স্থায়িত্ব আৰু দ্বিতীয়টো, তােমালােকৰ যুগ্ম জীৱনলৈ এটি কণমানিৰ আগমনৰ বতৰা।
তােমাৰ ডায়েৰীৰ পৃষ্ঠাবােৰ যেন কণমানি এটি কল্ কলনিৰে মুখৰ হৈ উঠিল। নিয়ৰৰ মুখখন মনলৈ আহিল। তােমাৰ প্ৰাণৰ নিয়ৰ। মােৰ মৰমৰ নিয়ৰ।
⸺তােমাৰ ছায়া
□□
