‘চা ছায়া, ইমানখিনি হৈ গ’ল। নৈঋতৰ ঘৰৰ জপনাখন তই নিজেই চিৰদিনৰ কাৰণে বন্ধ কৰি আহিলি। এতিয়া জানো এইবোৰ চিন্তা কৰি কিবা লাভ আছে? আৰু তই ইমান দুৰ্বল। চকুপানীৰ বাদে কি পাবি?’—মেঘালীয়ে আকৌ মোক বুজাইছে।
ৰ’ব নোৱাৰিলোঁ মই নৈঋত, হুকহুকাই কান্দি দিলোঁ। চকুপানীৰ কাৰণে দুখ নাই। চকুপানীৰ কাৰণে একেবাৰে আপত্তি নাই। শাস্তি মোৰ প্ৰাপ্য। তোমাক অপমান কৰাৰ পৰিণাম মই পোৱা উচিত। মাথোঁ তোমাৰ হৃদয়ৰ জপনাখন মোৰ বাবে বন্ধ কৰি নিদিবা। যি বাটেৰে কিছুদিন আগলৈকে মোৰ অবাধ অহা-যোৱা, সেই বাটত মই খোজ নেপেলোৱাকৈ কেনেকৈ থাকোঁ?
‘মেঘালী তেওঁৰ কিবা এটা সমস্যা হৈছে। নহ’লে তেওঁ কেতিয়াও তেনে নকৰে। তেওঁক মোতকৈ কোনেও ভালকৈ বুজি পাব নোৱাৰে জাননে? একো স্বাৰ্থ নোহোৱাকৈ ইমান ভালপোৱা তেওঁৰ জীৱনৰ একমাত্ৰ নাৰীগৰাকীয়ে হৈছোঁ মই। তেওঁ জানে, বুজে, বুজিও এনেখন কৰিছে। কিবা এটা কাৰণ আছে। মোক ক’ব নোৱৰা কাৰণ। মোৰ দুটোপাল চকুপানীয়ে যদি তেওঁৰ জীৱনলৈ সুস্থিৰতা কঢ়িয়াই আনে, তেন্তে সেয়াই মোৰ কাম্য।’
মেঘালীও উচুপি উঠিল। ইজনীয়ে-সিজনীক ধৰি কান্দি ৰ’লো বহুত পৰ। তাৰ পাছত তাই ক'লে— ‘বুৰ্বক ছোৱালী, ইমানকৈ ভাল পায় নেকি কাৰোবাক হা? বাদ দে নৈঋতৰ কথা। এটা কথা ক’চোন। তই লিখা কবিতাখিনি প্ৰকাশ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লৈছনে? বৰ ভাল হৈছে সেইখিনি। গজলৰ ৰূপ দিব পাৰ। খুব ভাল চলিব।’
‘ধেই এইজনী, ক’ত পালি সেইবিলাক, কেতিয়া চালি? প্ৰকাশ কৰিবলৈ লিখা নাই অ’। টুকুৰা-টুকুৰি অনুভৱবোৰ এনেই আঁকি গৈছোঁ, যিবোৰক তই কবিতাৰ নাম দিছ। ড° নগেন শইকীয়াদেৱৰ মিতভাষখনৰ পৰা পোৱা উৎসাহ’– চকুপানী মচি মচি মই ক’লো।
‘ঠিকেই কৈছ। কিন্তু সেইখিনিয়ে কাৰোবাক উৎসাহ দিব’— মেঘালীয়ে জোৰ দি ক’লে।
‘কাকনো উৎসাহ দিব অ’? প্ৰেমৰ পেনপেনীয়া হৃদয়ালাপ এইবোৰ। কাৰ কামত আহিব? ইতো কোনো গাণিতিক সূত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰা নাই নতুবা আৱিষ্কাৰ কৰা নাই আইনষ্টাইনৰ আপেক্ষিকতাবাদৰ সূত্ৰ নাইবা মেক্স প্লাংকৰ কোৱাণ্টাম থিয়ৰী নতুবা প্লেটোৰ ৰাজনৈতিক সমাধান। নিতান্তই ব্যক্তিগত আৰু ঋণাত্মক বিষাদেৰে ভৰপূৰ’– মই মৃদু আপত্তি দৰ্শালোঁ।
‘বিষাদ কাৰ জীৱনত নাই অ’। কিছুমানে বেছিকৈ অনুভৱ কৰে, কিছুমানে নকৰে। কৰাখিনিৰ কাৰণে লিখিবি। এই যে তই বিষাদৰ গানবোৰ শুনি আছ, একাত্ম হৈ কাম কৰিছ, কোনোবাই গাইছে কাৰণেইতো শুনিব পাৰিছ, সেইখিনিৰে তোৰ মন পাতলিছে... প্ৰত্যেক সৃষ্টিৰে মূল্য আছে, লক্ষ্য থাকে। গাণিতিক সূত্ৰ আবিষ্কাৰৰ কাৰণে হ'লেও তোৰ দৰে বিষাদযুক্ত সৃষ্টিৰ দৰ্কাৰ। মনত নাই, আমাৰ লগৰ যে অৰিন্দম, কিতাপৰ পোক, কোৱান্টিটেটিভ এপটিটিউদ পেপাৰখনৰ ফুল মাৰ্ক স্কৰাৰ, গজল নুশুনিলে হেনো তাৰ এনছাৰেই নোলায়।’
‘নোৱাৰিম মেঘালী, বৰ কষ্ট এটি এটি সৃষ্টিৰ কাৰণে’– মোৰ অহৈতুকী ভয়।
‘সৃষ্টিৰ মূলতে কষ্ট থাকে। নাঙলেৰে বুকু নাখান্দিলে ধৰিত্ৰীয়ে কেনেকৈ সৃষ্টি কৰিব জীৱকুলৰ খাদ্য? তোৰ সৃষ্টিয়ে যদি এজনকো উৎসাহ দিয়ে, তেন্তে সেইটো তোৰ ক্ৰেডিট।’– মেঘালীও পিছ পৰি ৰোৱা নাই।
‘মোৰ ভগা বুকু। নিজেই নিজক চম্ভালিব নোৱাৰোঁ। লোকক কি উৎসাহ দিম মেঘালী?’— কৈ উঠিলোঁ মই।
‘চা ছায়া, ক্ৰেয়ন পেঞ্চিলৰ ভগা টুকুৰাখিনিৰো ৰং থাকে। সেইখিনিয়ে আচল আৰু উজ্জ্বল ৰং যিহেৰে কেনভাচ বুলাব পাৰি। ৰং জীৱনৰ লক্ষ্য। সকলোৱে ৰঙেৰে জীৱন বোলাব বিচাৰে। কিন্তু তই ৰামধেনু চাবলৈ হ’লে অকণমান বৰষুণো আদৰিব লাগিব। তোৰ জীৱনলৈ অহা বৰষুণজাকে কাৰোবাক ৰামধেনুৰ স’তে পৰিচিত কৰাব। মোৰ দৃঢ়বিশ্বাস’— মেঘালীয়ে ক'লে।
‘হ’ব দে, ইমান ফিল’ছফি জাৰিব নালাগে। লিখি আছোঁ, লিখি থাকিম’– মই হাঁহি দিলোঁ জোৰেৰে। তায়ো। দুয়োজনীয়ে। ঠিক যেন ৰ’দ বৰষুণৰ মিলনত শালিকী-শিয়ালৰহে বিয়া।
তাৰ পাছত তাই আকৌ আৰম্ভ কৰিলে— ‘ছায়া, ডিব্ৰুগড়ত কোন আছে তোৰ? ইয়াৰ পৰা ওলাই ব’ল।
