ঘৰলৈ খেদাইছিল। তাকো, দীঘল এচাৰি জোকাৰি জোকাৰি।নহ'লে কেৰেপেই নকৰিছিল কোনেও।)
বেঞ্চ-ডেস্ক বুলিবলৈও এযোৰাও নাই। ল'ৰা-ছোৱালীবোৰ বহে ক’ত? নে, নবহেই? আজিকালি বিয়াই বাৰুৱে যে ওলাইছে বুফে-চিষ্টেমত খোৱাৰ ষ্টাইলটো। নিজেই থালত খাদ্য লৈ থিয়ৈ-থিয়ৈ খোৱা। বেছি ঠায়ো নালাগে। খোৱা-বস্তু বেছিকৈ দিলে, কমকৈ দিলে বুলি ঠেন্-ঠেনাবলৈকো সুবিধা নাই। যি লাগে, যিমান লাগে নিজেই লোৱা, খোৱা আৰু যোৱা। এই স্কুলখনতো এনেকুৱাই নেকি? মানে, থিয় হৈ পাৰা, বহি লৈ পাৰা, যি পঢ়া, যিমান পঢ়া, নিজেই পঢ়া আৰু যোৱা। এইটোহে পঢ়ুৱালে, সেইটোহে পঢ়ুৱালে, এইটোহে নপঢ়ুৱালে, সেইটোহে নপঢ়ুৱালে বুলি ঠেন্-ঠেন্, পেন্-পেন্ কৰি নাথাকিবা। হ'ব পাৰে, হ'ব পাৰে। এইখন দেশত বহুত কিবা-কিবি হ'ব পাৰে। নামটো অসম নহয় জানো? “অসম” মানেই “অ-সমান”। মানে,ইয়াৰ কথাকাণ্ডবোৰ আনৰ লগত নিমিলে।
আচ্ছা, শুব ক’ত? কম্বল দুখনকেই যেনিবা মেৰিয়াই-ঘুৰিয়াই যেনে-তেনে ৰাতিটো কটাব, কিন্তু পৰি থাকিবলৈতো কিবা এখন লাগে। বেঞ্চ কেইখনমান বা ডেস্ক কেইখনমান থকা হ'লেও চপাই-কৰি লৈ, খুটা কেইটা চুট্লি আদিৰে বান্ধি কৰি যেনে তেনে শয্যা এখন প্ৰস্তুত কৰি ৰাতিটো পাৰ কৰি দিব পৰা হ'লহেঁতেন। কিন্তু নাই যি নাই ডুখৰি পিৰা এখনো নাই স্কুলখনত। আচৰিত! চাইন বৰ্ডখন চালে। মাজগাওঁ এল-পি স্কুল। স্থাপনৰ তাৰিখটো চালে। ১৯৯৩ চন। চৰকাৰী স্কুল নিশ্চয় নহয় এইখন। ভেন্সাৰ স্কুলেই হ'ব লাগিব। আজি ইমান দিনেতো চৰকাৰে স্কুলৰ চৰকাৰীকৰণ কৰাই নাই। ভোটৰ ফলাফল ঘোষণাৰ তিনিদিনৰ ভিতৰতে স্কুলবোৰৰ চৰকাৰীকৰণ কৰিব বুলি শিক্ষামন্ত্ৰীয়ে ঘোষণা কৰিছেহে। কিন্তু অসুবিধাটোযে আজি ভোগ কৰিবই লাগিব। চৰকাৰী স্কুল হোৱাহেঁতেন এনে নহ'লহেঁতেন। চৰকাৰী স্কুলবোৰতো আজিকালি বহুত ভাল কৰিলে। টিউবৱেলৰ পৰা একেবাৰে টয়লেটলৈকে। কিন্তু এইখনত দেখোন টিউবৱেল এটাও নাই। টয়লেটৰতো নাম-গোন্ধেই নাই। কিয় ভোট-কেন্দ্ৰ পাতিলে এইখন স্কুলত? ওচৰত চৰকাৰী ভাল স্কুল নাই নেকি? নাই চাগে। চাগে নহয়, নায়েই। থকা হ'লে ইয়াত ভোট–কেন্দ্ৰ নিশ্চয় নাপাতে।
॥ ৬৬ ॥
