“মোৰ কেবাটাও কাম আছে বিশাল। মই দুদিনমান থাকিম। আপুনি যাওকগৈ ঘূৰি।”
“নাই নাই, আপোনাক অকলে এৰি মই ঘূৰি যাব নোৱাৰোঁ”।
“নহয় বিশাল, আপুনি মিছাতে জেদ নধৰিব। আপোনাৰ মা আপোনাৰ বাবে ৰৈ আছে।”
“আপোনাৰ সন্তানো আপোনাৰ বাবে ৰৈ আছে।”
সন্তানৰ কথা মনত পৰি তাইৰ চকুহাল আকৌ সেমেকি উঠে। সেমেকা চকুৰ আন্ধাৰত সি আকৌ উজুতি খায়। উজুতি খোৱা ভৰিখনৰ ভাৰসামতা ৰাখিবলৈ সি এইবাৰ তাইক থাপ মাৰি ধৰে। এক শিহৰণে তাইৰ বুকু কঁপাই তোলে। বাৰাংগনা! বাৰাংগনাঙ্গ এই শিহৰণৰ নাম বাৰাংগনাঙ্গ ধ্ৰুৱমেও এনেদৰে ধৰিছিল তাইক, সেয়া শিহৰণ নাছিল। তাত পাপ নাছিল। এই শিহৰণত উত্তাপ আছে। এই উত্তাপক পাপ বোলে। তাই আঁতৰি থাকিব এই স্পৰ্শৰ পৰা। বাৰাংগনাৰ জুপুৰিৰ পৰা মুক্ত বতাহকণ ল’বলৈ তাই ওলাই আহিছে। এই বতাহকণ পবিত্ৰ হৈ ৰওক।
ৰূমলৈ গৈ মুখখনত পাৰে মানে পানী মাৰে তাই,
“অকলে থাকিব পৰাকৈ সবল কৰি তোলা প্ৰভু। ইমান আকলুৱা হ’লে কেনেকৈ চলিব অলংকৃতা।”
নিজৰ বিৰুদ্ধে একপ্ৰকাৰ জেহাদ ঘোষণা কৰি মুখখন ধুই ফ্ৰেচ হৈ তাই বাহিৰলৈ ওলাই আহি বিশালৰ ওচৰ পায়হি।
“উল্কিক মই এবাৰলৈ চালোহেঁতেন বিশাল। উল্কিৰ চকুযুৰি নেদেখিলে হেনো আল্ট্ৰাছৰ টোপনি নাহে। সেই চকুযুৰিৰ গভীৰতা জুখি চালোহেঁতেন মই। তাইৰ নাক, মুখ, চুলিৰ কমনীয়তাৰ হিচাপ ল’লোহেঁতেন। আল্ট্ৰাছে যিজনী ছোৱালীৰ বাবে আত্মসন্মানৰ বাজি মাৰিলে, সেই ছোৱালীজনীক এবাৰৰ বাবে চোৱাৰ হেঁপাহটো মোৰ বাকী ৰৈছে বিশাল।”
বিশাল মনে মনে ৰয়। এই গধুৰ হিচাপটো বোকোচাত লৈ ঘূৰি ফুৰিবলৈ কষ্ট নাপাবনে অলংকৃতাই? পেলাই দিব নোৱাৰেনে এই অসংলগ্ন অংকৰ বহীখন। উত্তৰ নোলোৱা অংকবোৰ সামৰি থৈ নতুন অংক এটা আৰম্ভ কৰিব নোৱাৰেনে?
ওহোঁ, অলংকৃতাই কথাবোৰ এনেদৰে নাভাবে। বিশালক যিমান আপোন কৰি ল’লেও পৰিধিৰ ভিতৰলৈ আহিবলৈ নিদিয়ে তাই।
“কৃতা”, সি আকুল দৃষ্টিৰে চাই ৰয় তাইলৈ।
চক খাই উঠে অলংকৃতা। ইমান আপোনত্বৰে কোনে মাতে তাইক? কোনে মাতে এই নামেৰে? নাই, দুৰ্বল হোৱা নাযায় এই বয়সত।
“সেই নামেৰে মতাৰ অধিকাৰ আপোনাক দিয়া হোৱা নাই”, কিছু কঠোৰ অভিব্যক্তিৰে ভৰি উঠে তাইৰ মুখমণ্ডল।
“চৰী মেডাম, আপোনাৰ দুৰ্বল সময়ৰ সুযোগ ল’বলৈ বিচৰা নাছিলোঁ৷ মইহে দুৰ্বল হৈ পৰিলোঁ। মোক ক্ষমা কৰক”, বিশালে ইচইচাই উঠে।
সহজ পৰিৱেশ এটা আনি তাই কয়,
“কোনো কথা নাই বিশাল। কৃতা নামেৰে মোক মোৰ স্বামীয়ে মাতে। আৰু এটাই মাতিছিল মোক কৃতা বুলি। পগলাটোক যে কিমান দিন লগ পোৱা নাই। সেই স্মৃতি বৰ মধুৰ জানেনে?”
একো নক’লৈ সি। বাহিৰলৈ ওলাই আহে সি। বাহিৰলৈ ওলাই যোৱাৰ দৰকাৰ। তাৰ নিজৰ স্বাৰ্থত বাহিৰলৈ ওলাই অহাৰ দৰকাৰ। চিগাৰেট এটাৰ দৰকাৰ তাক। অতদেৰি এক নিচাত আছন্ন হৈ আছিল সি। সেই নিচাৰ পৰা সি আঁতৰি অহাটো দৰকাৰ। সেই নিচাক পৰ দি থকাৰ অধিকাৰ অলংকৃতাই তাক নিদিয়ে।
কি যে ভাবিছিল সিঙ্গ ভৃত্য হৈ থাকে তাইৰ! মাই ফুট! গেটখনকে খুলি নিদিলে তাই। এতিয়া তাৰ কথা, গেটৰ বাহিৰত সি ভিক্ষাৰীৰ দৰে পৰি থাকিব নে আত্ম-অহংকাৰেৰে নিজস্বতাক পৰ দিব?
চুটিকৈ কটোৱা চুলিখিনিত অলংকৃতাই আঙুলি বোলাই ল’লে। চুলিখিনিত জঁট বান্ধিছে, জীৱনটোৰ দৰেই। এই জঁট খোলাৰ প্ৰয়োজন তাৰ বাবে আনৰ সহায়ৰ প্ৰয়োজন নাই। তাই অকলেই পাৰিব। হাত দুখন, ভৰি দুখন,