বালীৰ প্ৰতি তাৰা।
⸺:•:⸺
বৰ্ত্তমান দক্ষিণ ভা তত তাহানি কিস্কিন্ধ্যা নামেৰে এখন ৰাজ্য আছিল। বালী অৰু সুগ্ৰীব এই ৰাজ্যৰ ৰজা অক্ষয় নামে নৰপতিৰ কোঁৱৰ। ৰজাৰ মৃত্যুৰ পাছত বালী সিংহাসনৰ গৰাকী হব। দুই সহোদৰৰ ভিতৰত বহুদিনলৈ প্ৰীতি ভাব চলে কিন্তু কাল গতিত শেষত মনান্তৰ হয়। বালীয়ে সুগ্ৰীবক ৰাজ্যৰ পৰা আঁতৰাই দিয়ে। উপায়হীন সুগ্ৰীব পঞ্চ মন্ত্ৰী সৈতে ঋষ্যমুখ পৰ্ব্বতত গৈ আশ্ৰয় লয়। ইতিপূৰ্ব্বে মাতঙ্গ নামে মুনিষৰ শাপ আছিল যে বালী এই পৰ্ব্বতলৈ গলেই প্ৰাণ হেৰুৱাব, কাজেই সুগ্ৰীব বালীভয়ৰ পৰা নিশ্চিন্ত হৈ ইয়াতে বাস কৰি আছিল।
পঞ্চবটী বনৰপৰা লঙ্কেশ্বৰ ৰাৱণে সীতাক হৰণ কৰি ললে, ৰাম-লক্ষ্মণ সীতাৰ উদ্দেশে গৈ এই পৰ্ব্বততে সুগ্ৰীৱ সৈতে মিত্ৰতা পাশত আবদ্ধ হয়। সুগ্ৰীৱে ৰাজ্য ঘূৰাই পালে সীতা-উদ্ধাৰ কাৰ্য্যত ৰামক সহায় কৰিব বুলি প্ৰতিজ্ঞা কৰে আৰু ৰামচন্দ্ৰও এই অনুযায়ী সুগ্ৰীৱক প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়ে। উৎসাহ পাই সুগ্ৰীৱ কিষ্কিন্ধ্যাহাৰত গৈ যুদ্ধাৰ্থে বালীক আহ্বান কৰে কিন্তু যুদ্ধত সম্পূৰ্ণ পৰাজিত হয় আৰু কথমপি কাণে কাণমাৰি ঋষ্যমুখ পাই প্ৰাণ ৰক্ষা কৰে। ৰামৰ পৰা সাহায্য নেপোৱা হেতু সুগ্ৰীৱে ৰামক তিৰস্কাৰ কৰিলে, ৰামে বালী- সুগ্ৰীৱক চিনিব নোপোৱা হেতু কোনো কাৰ্য্য নহল বুলি কাৰণ দেখুৱায় আৰু পিছদিনা চিহ্ণাৰ্থে পুস্পমালাৰে সুগ্ৰীৱক ভূষিত কৰি, নানা উৎসাহ বাক্যে উৎসাহিত ক্ৰমে যুদ্ধাৰ্থে কিষ্কিন্ধালৈ পঠায়। মহাৰাজ বালী এই পুনৰাহ্বানত অতি ক্ৰোধান্বিত হৈ যুদ্ধাৰ্থে সাজু হলে ৰাজ-পাটেশ্বৰী মহাদেবী তাৰায়ে স্বামীক এই প্ৰবোধয়াকো নিবেদন কৰিছিল:—
(১)
কৰিছো প্ৰণতি, শুনা কপিপতি!
তাৰাৰ জীৱন ধন,
অকাৰণ দেখোঁ, ভাতৃসহ বাদ,
পৰিহৰা ক্ৰোধ মন।
