কীৰ্ত্তন আৰু ঘোষা-তত্ত্ব
আমাৰ মহাপুৰুষ শঙ্কৰদেৱে তেওঁৰ ৰচিত প্ৰধান শাস্ত্ৰ কীৰ্ত্তনৰ আৰম্ভ কৰিছে -
প্ৰথমে প্ৰণামো ব্ৰহ্মৰণী সনাতন।
কি প্ৰকৃত আৰম্ভণ! এনে সুন্দৰ আৰম্ভণ আন ধৰ্ম্মগ্ৰন্থত বা অন্য গ্ৰন্থত বিৰল। বেদ উপনিষদৰপৰা আৰম্ভ কৰি আজিৰ যি কোনো পৰাবিদ্যাৰ ধৰ্ম্মগ্ৰন্থ বা অপৰাবিদ্যাৰ গ্ৰন্থকে চোৱা, দুশাৰী উজু কথাৰে পৃথিৱীৰ সকলো সনাতন ধৰ্ম্মৰ তত্ত্ব এনেকৈ প্ৰথমতে প্ৰকাশ কতো নোপোৱা। পঢ়ি চোৱা, মিলাই চোৱা, ভাবি চোৱা— দেখিবা। অতীজৰ ঋগ্বেদ মেলা, “অগ্নিমীড়ে পুৰোহিতং” বুলি অগ্নিৰ বন্দনা পাব। সিদিনাৰ ৰত্নমালা ব্যাকৰণ মেলা, “শ্ৰীনন্দসূনুৰ” বন্দনা পাবা, ইত্যাদি। অৱশ্যে আমি এনেকৈ নাই কোৱা যে পৰমব্ৰহ্মৰ conception সেইবোৰত নাই। আছে, নিশ্চয় আছে; কিন্তু শঙ্কৰদেৱৰ এই দুশাৰীৰ ভিতৰত, আঠোটা শব্দৰ ভিতৰত, কেন্দ্ৰৰপৰা ব্যাসাৰ্দ্ধ আৰু বৃত্তলৈকে সোপাই এইদৰে থকাটো আন ক’তো নেদেখা। কি grand conception আৰু সেই conception উজুকৈ প্ৰকাশ কৰিবৰ বাবে কি আশ্চৰ্য্য শক্তি শঙ্কৰদেৱৰ! শঙ্কৰদেৱে প্ৰথমেই সনাতন ব্ৰহ্মক প্ৰণাম কৰিছে, যি ব্ৰহ্ম নিজে অপৰিবৰ্ত্তনীয় আৰু চিৰন্তন অথচ সেই ব্ৰহ্মই কেন্দ্ৰ আৰু সকলো অৱতাৰৰে কাৰণ হৈ সকলোৰে পৰিবৰ্ত্তন সাধন কৰিব লাগিছে। সকলোৰে কাৰ ব্ৰহ্ম বুলি শঙ্কৰদেৱে উপনিষদৰ ব্ৰহ্মৰ ধাৰণা মনলৈ আনিলে –
ওঁ য একোহৰণো বহুধা শক্তিযোগাৎ
ৱৰ্ণাননেকান্নিহিতাৰ্থে দধাতি।
ৱি চৈতি চান্তে ৱিশ্বমাদৌ স দেৱঃ
অৰ্থাৎ যি এক আৰু বৰ্ণহীন আৰু যি প্ৰাণীসকলৰ প্ৰয়োজন জানি বহু প্ৰকাৰ শক্তিৰে বিবিধ কাম্য বস্তু বিধান কৰিছে, সমুদায় ব্ৰহ্মাণ্ড আদ্যন্ত মধ্যত যি ব্যাপ্ত হৈ আছে, তেওঁ দীপ্যমান পৰমেশ্বৰ, তেওঁ আমাক শুভ বুদ্ধি প্ৰদান কৰক। আৰু শঙ্কৰদেৱৰ মনলৈ ধাৰণা আহিল –
ওঁ যে দেৱোহগ্ৰেী যোহন্তু যো ৱিশ্বং ভুৱনমাৱিৱেশ।
অৰ্থাৎ যি দেৱতা অগ্নিত, যি পানীত, যি বিশ্বসংসাৰত প্ৰৱিষ্ট হৈ আছে; যি ওষধিত, যি বনস্পতিত, সেই দেৱতাক বাৰে বাৰে নমস্কাৰ কৰো।
আৰু ধাৰণা আছিল –“ওঁ স পৰ্যাগাচ্ছক্ৰমকায়মব্ৰণম্নাবৰং শুদ্ধমপাপবিদ্ধম্।”
