সাধাৰণ মানুহবোৰৰ অৱস্থা তেনেকুৱাই হৈছে এতিয়া...।’
তাৰ পাছত তেওঁ ক'লে কিদৰে দুই-তিনিবাৰ আৰ্মী আহি কেইবাঘৰতো সোমাই সংগঠনৰ কথা সুধিছে আৰু দুই-এজনক চৰ-গঁতাও দিছে। আৰ্মীৰ পাছতে সংগঠনৰ ল'ৰা আহে। ৰাতিও থাকে। খোৱা-বোৱাও দিব লাগে। নহ’লে বন্দুক দেখুৱাই ভাবুকি দিয়ে। আনহাতে আৰ্মীক কিবা কথা ক'লে ঘৰে ঘৰোৱাহে বন্দুকেৰে উৰুৱাই দিয়াৰ ভাবুকি দিয়ে। গাঁওখন ভয়তে পেপুৱা লাগিছে।
দিহাঙৰ কপালৰ গাঁঠি থুপ খালে। বৰ বেয়া কথা হৈছে। ধমকি দি গাঁৱত থকা- খোৱা কৰাটো বৰ বেয়া কথা হৈছে। এনে হ’লে সংগঠনৰ প্ৰতি ৰৈ যোৱা আস্থাকণো নোহোৱা হ’ব মানুহৰ। আচল কথা হ’ল পাবতগজা ল’ৰাবোৰৰ অতপালিত মানুহৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ পৰিছে সংগঠনটো। মানুহক বিপ্লৱৰ প্ৰতি সজাগ কৰি তুলিব পৰা হ'লে এইদৰে মানুহক ভয় খুৱাই সুবিধা আদায় কৰিবলগীয়া অৱস্থা নহ’লহেঁতেন। সহায়ৰ বাবে মানুহ নিজেই আগবাঢ়ি আহিলেহেঁতেন। প্ৰতিজন মানুহেই একোটাহঁত বিপ্লৱী সত্তা হৈ উঠিলেহেঁতেন।
বেছিদিনৰ কথা নহয়— লখিমপুৰ জিলাৰ হাৱাজানৰ শিক্ষক এজনৰ ঘৰত কেইদিনমানৰ বাবে সংগঠনৰ চাৰিজন ল’ৰাই জোৰ কৰি আশ্ৰয় লৈছিল। শান্তিপ্ৰিয় মানুহঘৰ বৰ অস্বস্তিত পৰিছিল। আৰক্ষীয়ে গম পালে শুদাই নেৰিব— ইপিনে বিপ্লৱীৰ হাততো বন্দুক। ঘৰত শিক্ষকৰ পত্নী আৰু কলেজত পঢ়ি থকা গাভৰু জীয়েক। শিক্ষকজনে বহু গুণা-গঁথা কৰি কাষৰ থানাত খবৰ দিলেগৈ। অলপ সময়ৰ পাছতে আৰক্ষীয়ে আহি ঘৰটো বেঢ়ি ধৰিলেহি। গুলীয়াগুলীত সংগঠনৰ চাৰিওজন সদস্যৰ লগতে শিক্ষকজনৰ গাভৰু জীয়েকজনীও পেটত গুলী লাগি মৰিল। মুহূৰ্ততে ভৰা ঘৰখন মৰিশালি হ’ল। মজিয়াত তেজৰ ডোঙা, দেৱালত বুলেটৰ ফুটা। তাৰ পাছত গোটেই ঘটনাটোৰ বাবে শিক্ষকজনক দোষী সাব্যস্ত কৰি মৃত্যুদণ্ডৰ নিৰ্দেশ দিলে সংগঠনৰ আদালতে। কথাবোৰ পাছত জানিব পাৰি দিহাঙে খুব দুখ পাইছিল। সাধাৰণ ৰাইজক সংগঠনে গিনিপিগ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰাৰ পক্ষপাতী কেতিয়াও নহয় দিহাং। শান্তিত জীয়াই থাকিবলৈ বিচৰাটো মানুহৰ ভুল কেনেকৈ হ’ব! এয়াতো মৌলিক অধিকাৰ। ৰাইজৰ অধিকাৰক সুৰক্ষিত কৰি ৰখাটোহে প্ৰকৃত বিপ্লৱীৰ ধৰ্ম।
‘খুৰাদেউ, আপোনালোকৰ যদি অসুবিধা হয় আমি আন কিবা ব্যৱস্থা কৰোঁ।’— দিহাঙে খুব বিনয়েৰে ক’লে। মানুহজনে অলপপৰ দিহাঙৰ মুখলৈ চাই ৰ’ল। তাৰ পাছত ক'লে— ‘নহয়, মই মানে সেইটো ক'বলৈ বিচৰা নাছিলোঁ।’
দুটা বানবাটিত চিৰা-দৈ আৰু গুড় লৈ ওৰণিৰে মূৰ ঢাকি মানুহ এগৰাকী সোমাই