গঙ্গাধৰ নাম হলে ধনিষ্ঠা নক্ষত্ৰ (২৩) আৰু মকৰ ৰাশি হয়। পাচত
শঙ্কৰৰ দহোটা নাম হয়। যেনে-শঙ্কৰ, গঙ্গাধৰ, মহাপুৰুষ, ডেকাগিৰি,
অধিকাৰী, সন্ত, মহন্ত, আতা, গোমোস্তা, আৰু জগন্নাথ॥
শঙ্কৰদেৱৰ জন্ম তাৰিখ আৰু তিথি নক্ষত্ৰ সম্পৰ্কে পাতনিত আলোচনা। কৰা হৈছে॥
(৩) ৰামচৰণ ঠাকুৰৰ শঙ্কৰ চৰিতত শঙ্কৰৰ জন্মৰ ১৫ দিনৰ দিনা মাতৃ সত্যসন্ধাৰ মৃত্যু হয় বুলি কোৱা হৈছে॥
সেহিদিনা শুক্ৰবাৰ পঞ্চদশ দিন।
সেহি বেলা ভৈলন্ত সতীৰ আয়ুক্ষীণ॥ ৫২৪॥
সেইদিনা বেলা চাৰি দণ্ড ভাটী দিলা।
তেবে সত্যসন্ধ্যা আই বৈকুণ্ঠ চলিলা॥ ৬০৬॥
বনগঞাঁঃ— শঙ্কৰদেৱৰ ১৩ মাহ বয়সত কুসুমৰ আন এটি পুত্ৰ সন্তান হয়। সেই সময়ত কছাৰীৰ উপদ্ৰবত, ভূঞাসকল হাবিত পাই ফুৰিছিল। পলাই থকা অৱস্থাত, হাবিৰ মাজত জন্ম হোৱা হেতুকে, তেওৰ নাম, ‘বনগঞা’ ৰখা হল॥
এই সময়ত কুসুমৰ পুত্ৰ ভৈলা।
তাতে সে তাহান নাম বনগঞা থৈলা—ৰাচৰণ ১০২৫॥
শঙ্কৰৰ ১৫ দিন বয়সত, সত্যাসন্ধ্যাৰ মৃত্যু হলে, বনগঞা, শঙ্কৰৰ বৈমাত্ৰেয় ভ্ৰাতৃ হব লাগিব। কিন্তু ৰামচৰণে এই কথা স্পষ্ট কৰি কোৱা নাই। আনকি, বনগঞাৰ মাক কোন, কুসুমে কোন সময়ত বিয়া কৰাইছিল, সত্যসন্ধ্যাৰ জীবিত কালত নে, মৃত্যুৰ পিচত, তাকো কোৱা নাই॥ সত্যসন্ধ্যাৰ মৃত্যু প্ৰসঙ্গত, এষাৰ কথা আছে,:— কুসুমে বুলিল চটো (পাঃ চণ্টো) ভাৰ্য্যাক শুনাই। পথ্য,খাই—শঙ্কৰক স্তন দিয়া যাই॥ ৬৮৩॥
ইয়াৰ পৰা বুজা যায়, এই “চটো ভাৰ্য্যা” সৰু ঘৈনীয়েক। এওক
