ষষ্ঠ অধ্যায়।
-মাধৱৰ প্ৰতিজ্ঞা—
মাধৱে প্ৰতিমাৰ ওচৰত যি কৈছিল তাক আখৰে আখৰে
পালন কৰিলে। তেওঁ তেওঁৰ এজন উকীল বন্ধুক কৈ-মেলি
তেওঁৰ সৰু লৰা-ছোৱালী দুটাক পঢ়াবৰ নিমিত্তে মাহে দহ্
টকা দৰমহাত প্ৰতিমাক নিযুক্ত কৰালে। পঢ়িবলৈকো
কাৰ্য্য়কৰী শিক্ষা পাব পৰা কিতাপ দুই এখনকৈ দিবলৈ
ধৰিলে। ইমানতেই শেষ নহয়, প্ৰতিমাৰ গতি-বিধি, কাম-
কাজ সকলোলৈকে তেওঁ বিশেষভাবে চকু ৰাখিবলৈ ধৰিলে
আৰু প্ৰয়োজন মতে সৎপৰামৰ্শ দি প্ৰতিমাক নতুনকৈ
গঢ়িবলৈ উঠি-পৰি লাগিল।
মাধৱৰ যত্নত এতিয়া প্ৰতিমা আৰু আগৰ প্ৰতিমা হৈ
থকা নাই। এতিয়া তেওঁ পুৱাতে উঠি ঘৰ-দুৱাৰ সাৰি-মচি
গা ধোৱে, আৰু অলপ কিবা খাই লৈ ঘৰতে ওচৰ-চুবুৰীয়াৰ
লৰা-ছোৱালীক দুঘণ্টামান শিক্ষা দিয়ে। দুপৰীয়া খাই-বৈ
উঠি অলপ জিৰণি লৈ কেতিয়াবা চিলাই কৰে, কেতিয়াবা
তাঁত বয়। গধূলি লৰা-ছোৱালী পঢ়াবলৈ যায় আৰু ৰাতি
নমান বজাত ঘূৰি আহে। ৰাতি আহোঁতে যাৰ ঘৰত পঢ়াবলৈ
যায় তেৱেঁই চাকৰৰ হতুৱাই থোৱায়, কেতিয়াবা পলম হোৱা