২৪ নতুন পোহৰত অসমীয়া সাহিত্যৰ বুৰঞ্জী মাধৱদেৱৰ বহিৰাই ৰামদাস। আছে একে চলে দুই হ্যন্তে কৰি ৰাস॥ ৰামনাম-সুত ৰামৰণ নিশ্চয়। মাধৱদেৱৰ তেন্তে ভাগিন হোৱয়॥ পান্তু মাধৱদেৱ মহাব মনে। ফলা সময় পঢ়াইলন্ত অল্পদিনে॥ পঢ়াইলন্ত নামখড়ি সমস্তে পঢ়িলা। অনন্তেৰে সন্ধি-বৃতি পাঠ দিল॥। পঢ়াইলা মাধৱদেৱ ৰামচৰণক। পাৰিলা পঢ়িবে ভাল পদ-পয়াণক॥ ৰত্নাৱলী ৰত্নাকৰ আদি প্ৰভু যত। কৈলিকৃত্য ভৈলা আননা শাস্ত্ৰত পাৰ্গত। শিখাইলন্ত কায়হিকা বৃষ্টি সময়। অদ্ভুত লেখক ভৈলন্ত মহাশয়॥” ৰামৰণৰ বৰগীত “ডেকা ভাই" আগতে উদ্ধৃত কৰা হৈছে; এনে আৰু দুই এটি আছে। কসেবধ অঙ্কত ৰামচৰণৰ মৌলিকতা প্ৰমাণিত হৈছিল। ভক্তিৰয়াকৰৰ পদ শঙ্কৰদেৱৰ সংস্কৃত গ্ৰন্থৰ ভাঙনি। টীকাভাষ্য নামৰ এখন পুথিও কোনোৱে ৰামচ ৰণৰ বুলিব খোজে; কিন্তু তাৰ ভণিতাত ৰামচন্দ্ৰহে আছে। মাধৱদেৱে তেওঁৰ পাছত মহাপুৰুষীয়া ধৰ্মৰ আচাৰ্য হবৰ উপযুক্ত লোক নাই বুলি স্পষ্ট কোৱা সত্ত্বেও ( দৈত্যাৰিৰ গুৰু চৰিত, ১৫৬৯-৭৪ পদ) এই পৃথিত আচৰিতভাৱে তাৰ বিপৰীতে 'আমিও বহিবো গোপালত অন্তকালে" বুলি কোৱাইছে, ভাব-ভাষা সকলোতে “আদি চৰিতৰ দৰে ই নিকৃষ্ট বচন। অসমীয়া বৈষ্ণৱ সাহিত্যত কেবাজনো গোপালৰ নাম পোৱা হয়, তাতে এজন গোপাল আতা (১৫৪১-১৬১১)। এওঁক ভবানীপুৰীয়া বুলিও চিনায়, কিয়নো এওঁৰ আদি ৰ শিৱসাগৰৰ গড়গাঁও অঞ্চলত হলেও ভাটী বসত কাম- ৰূপৰ ভৱানীপুৰতহে বসতি কৰিছিল। এওঁৰ মাক ব্ৰজাঙ্গী আৰু পিতাক কামেশন; ২৫ বছৰ মান বসিত ও মাধবদেৱত শৰণ লয়। এৱেই পিছু কালসংহতিৰ প্ৰতিষ্ঠাপক বুলি কথিত আৰু দৈত্যাধিৰ গুৰু-চৰিতত (১৫৬৯- ৭৪ পদ) মাধৱদেৱে অসমৰ বৈষ্ণৱ ধৰ্ম্ম-গুৰুৰ আসনত বহি মোগ্য লোক নাই বুলি দৃঢ়ভাৱে কোৱা কথাৰ বিপৰীতে এই পৰব পন্থাৰ কোনোবা ৰামানন্দ দাসৰ গোপাল-চৰিতত আৰু ৰামচৰণৰ বোলা টাকা-ভাষ" নামৰ এখন “জাল” পুথিত “আমিও বহিবো গোপালত অন্তকালে” বোলা কথা ছলে- বলে সুমুৱাবৰ যত্ন ৰিছে। স্বৰূপতে “কা-ভা”ৰ ভণিতাতো ৰামচন্দ্ৰ নামহে আছে, তাক শঙ্কৰ-চৰিত-প্ৰণেতা মাধৱদেৱৰ ভাগিনেক ৰামচৰণ ঠাকুৰ বুলিবৰ হেতু নাই; ৰামানন্দ দাসেও দৈত্যাবি ঠাকুৰৰ মতেই “ঘোষা” পুথিতেহে মাধৱদেৱৰ বলবীৰ্য্য সকলো আছে বুলিছে। সি যি হওক, দুটিমান
